PIOMAS (maj 2025) - w ciągu miesiąca zwiększyło się ryzyko megatopnienia

Istnieje realna możliwość, że w tym roku roztopi się znaczna ilość lodu. Świadczą o tym zmiany, jakie miały miejsce w maju. Druga połowa maja była pochmurna, ale cały miesiąc był ciepły, co umocniło tempo roztopów. 

Objętość lodu w Arktyce w 2025 roku w zestawieniu ze zmianami z ostatnich lat i średnich dekadowych. PIOMAS/Arctic Sea Ice Forum

Ostatniego dnia maja według modelu Pan-Arctic Ice Ocean Modeling and Assimilation System (PIOMAS) ilość lodu morskiego w Arktyce wyniosła 18 365 km³, co stanowi drugą najmniejszą w historii pomiarów. Na 30 kwietnia także było to drugie miejsce, ale zaszły zmiany. Tempo topnienia było na tyle szybkie, by różnica w stosunku do rekordowego wtedy 2017 roku zmniejszyła się z 1049 km³ na 269 km³.  Tabela obok (kliknij, aby powiększyć) przedstawia dokładną rozpiskę objętości lodu na 31 maja. W kolumnach przedstawione są różnice względem poprzednich lat i średnich dekadowych, także ich procentowe wartości. Miejsca zaznaczone na różowo, to lata, kiedy ilość lodu była większa niż w tym roku. Jeśli zerkniemy do wykresu dla 30 kwietnia, to widać, że w przypadku takich lat jak 2012 czy 2020 jest teraz gorzej niż było 30 kwietnia. Procentowe różnice się zwiększyły.

Grubość lodu morskiego w maju 2025 roku i jej odchylenia w stosunku do średniej 1981-2010. PIOMAS/Zachary Labe

Tempo topnienia od daty maksimum objętości lodu jest szybsze niż w ciągu ostatnich 10 lat. Dokładnie 18% szybsze, a więc bardzo dużo. Ilustruje to wykres obok. Szczególnie na uwagę zasługuje druga połowa maja. Zmiana warunków na pochmurne (zwiększony udział niżów barycznych) nie spowolnił tempa topnienia. Wręcz przeciwnie, tempo topnienia (dzienna utrata lodu) przyspieszyło. Tylko miejscami grubość lodu jest większa w stosunku do wielolecia. Widać to na Morzu Beauforta, ale ta pozytywna zmiana obejmuje obszar na tyle mały, że w przypadku letniego topnienia nie będzie to miało żadnego znaczenia. Nadal występują poważne ubytki tam, gdzie lód zwykle jest najgrubszy. Takie coś zwiększa szanse na rekordowe topnienie w razie wystąpienia sprzyjającym temu warunkom atmosferycznym. 

 

Średnia dla maja grubość lodu morskiego w latach 1979-2025. PIOMAS/Zachary Labe

Wysokie temperatury wpłynęły na tempo topnienia lodu morskiego, zwiększając ryzyko silnych roztopów w kolejnych tygodniach. Lód jest bardzo cienki, więc istnieje możliwość pobicia rekordu z 2012 roku. Majowe zmiany były duże, co pokazuje też mapa po lewej. W wielu miejscach grubość lodu skurczyła się, choć są też miejsca, gdzie lód się nie topił, a przyrastał. W skali wielu lat widać diametralną zmianę. Jeszcze na początku tego wieku czapa polarna była gruba na ponad 3 metry, potem rosnące z powodu globalnego ocieplenia temperatury doprowadziły do znaczącej zmiany, co ilustruje powyższe zestawienie map.

Obecny stan lodu morskiego nie oznacza, że silne topnienie i ewentualny rekord we wrześniu będą możliwe. Z drugiej strony wyższe temperatury powoduje, że taka możliwość staje się realna. 

Zobacz także:

• PIOMAS (kwiecień 2025) - realne ryzyko gigantycznych roztopów, 9 maja 2025 Dane z modelu wyliczającego objętość lodu Pan-Arctic Ice Ocean Modeling and Assimilation System (PIOMAS) pokazują, że obecna ilość lodu w Arktyce daje możliwość silnych roztopów w okresie letnim. Ilość lodu morskiego jest mniejsza niż w 2012 i 2020 roku. 
• PIOMAS (marzec 2025) - Arktyka otarła się o rekord, 8 kwietnia 2025