Katastrofalna sytuacja w Arktyce - ciepło uderzy z wielką siłą

Trudno jest znaleźć pozbawione emocji słowa, kiedy spojrzy się na prognozy warunków pogodowych w Arktyce na najbliższe dni, oraz to, co dzieje się w tej chwili. Krótko mówiąc, sytuacja zmierza w bardzo złym kierunku.

 Zasięg arktycznego lodu morskiego w 2019 roku względem wybranych lat, oraz średniej 1981-2010. Wykres pokazuje zapis dziennych odczytów w 5-dniowej średniej. NSIDC  

Według danych NSIDC, zasięg arktycznego lodu morskiego zrównał się z rekordowym wtedy 2016 roku - nieco ponad 11 mln km². Wartość ta zostanie przebita, gdyż wzorce pogodowe idą (przynajmniej przez najbliższe 4-5 dni) w innym kierunku niż w 2016 roku. W 2012 tempo wycofywania się lodu przebiegało szybciej niż obecnie, ale wtedy zasięg ten znajdował się na innej pozycji. Topił się cienki lód na rubieżach, którego w tym roku już nie ma.

Zasięg i koncentracja arktycznego lodu morskiego w 2012 roku (u góry) i w 2019 ( na dole) dla 8 czerwca. AMSR2, University of Bremen

Tego lodu nie ma, bo roztopił się parę tygodni temu. Sytuacja jak pokazuje zestawienie map wygląda w tym roku gorzej niż w 2012. Owszem, zlodzenie  na Morzu Karskim było wtedy mniejsze, zmiany na Wschodnim Syberyjskim Szelfie Kontynentalnym większe niż teraz, bo mniejsza ilość śniegu stopiła się na Syberii szybciej. Ale jak widzimy, fatalnie wygląda sytuacja na Morzu Beauforta i Czukockim. A to właśnie po stronie amerykańskiej znajduje się obszar najgrubszego lodu. 

 Prognozowane warunki pogodowe w Arktyce na 10 i 12 czerwca 2019 roku. Tropical Tidbits

Prognozy są okropne. Właśnie zaczyna się bardzo silna adwekcja ciepłych mas powietrza znad Syberii, która będzie utrzymywać się przez co najmniej 4 dni jeśli nie dłużej. Syberyjskie wyże i niż baryczny znad Morza Karskiego sprowadzą ciepło, pierw nad Morze Łaptiewów, a chwilę później nad Morze Wschodniosyberyjskie. 12 czerwca niż baryczny przy Morzu Beauforta pomoże przeciągnąć ciepło nad większość obszaru Morza Czukockiego. Animacja obok (kliknij, aby powiększyć) przedstawia zmiany temperatur na wysokości 850 hPa, co odzwierciedla ruchy mas powietrza w Arktyce na 10-12 czerwca 2019.

Prognozowane odchylenia temperatur od średniej 1979-2000 na 10-12 czerwca 2019 roku. Climate Reanalyzer

Takie zmiany co do odchyleń temperaturowych obserwuje się jesienią, kiedy Ocean Arktyczny zaczyna zamarzać czy też zimą, kiedy meandruje prąd strumieniowy. Temperatury nad Morzem Łaptiewów i Wschodniosyberyjskim będą od 2 do nawet 10^oC wyższe od średniej wieloletniej. Nad lądami jeszcze wyższe. Ale jak pokazuje animacja, nie tylko tam. Inna fala ciepła zaraz potem uderzy w Grenlandię i Morze Lincolna. Przy okazji jeszcze jedna silna fala ciepła wedrze się do Polski - tak dla przypomnienia. Do tego jeszcze wody Oceanu Arktycznego, tam gdzie zniknął już lód, szybko się nagrzewają. Odchylenia wartości temperaturowych, co pokazuje mapa obok są niekojąco wysokie. Ciepła woda w miejscu braku zimnego lodu będzie pomagać w transporcie ciepła dalej w głąb obszaru Arktyki.

Temperatury nad Morzem Łaptiewów 11 czerwca o godzinie 9:00 UTC. Zielone kółko pokazuje wartość 4,5^oC. Earthnet

To będzie brutalny najazd ciepła w pierwszej połowie czerwca. Temperatury w pasie od Tajmyru po Czukotkę wzrosną do 3-7^oC. Na domiar złego będzie temu zdarzeniu towarzyszyć wiatr, który odepchnie lód od brzegu, przez co woda zacznie się nagrzewać od padających na jej powierzchnię promieni słonecznych (dodatnie sprzężenie zwrotne albedo). W strefie nadbrzeżnej Syberii temperatury wzrosną do 22-27^oC. 

Temperatury nad Grenlandią 12 czerwca o godzinie 15:00 UTC. Zielone kółko pokazuje wartość 5,6^oC. Earthnet

We wtorek 11 czerwca inna fala ciepła wedrze się nad Grenlandię. Dotrze nad Wyspę Ellesmere'a i Morze Lincolna. Dzień później będzie tam naprawdę gorąco. Za 80^oN temperatury mogą nawet przekroczyć 5^oC. Jak widzimy na mapie pół wyspy doświadczy odwilży. Od kilku dni na Grenlandii topnienie osłabło, teraz znacznie się nasili. Ciepło wywrze też wpływ na strzaskany lód Morza Lincolna, który przez ostatnie tygodnie był wypluwany przez Cieśninę Naresa. Palące Słońce i temperatury podkręcone przez wymuszanie radiacyjne CO₂ będą roztapiać lód na tym akwenie. Potem jak zmieni się wiatr, lód ten jeszcze łatwiej będzie wywożony na Morze Baffina.

Lód morski na wodach Wschodniego Syberyjskiego Szelfu Kontynentalnego 8 czerwca 2019 roku. NASA Worldview

Jak pokazuje zdjęcie satelitarne (kliknij, na odnośnik źródłowy, aby powiększyć) stan lodu po stronie rosyjskiej wygląda źle. Pogoda bardzo sprawnie wyrabia się z faktem, że jeszcze parę tygodni temu na Syberii leżało mnóstwo śniegu. Wielka dziura, a do tego stawy topnienia u wybrzeży i poszerzająca się na Morzu Wschodniosyberyjskim szczelina. To wszystko jeszcze przed uderzeniem ciepła.

Pokrywa lodowa na Morzu Lincolna i Basenie Arktycznym 8 czerwca. Po lewej stronie widoczna Wyspa Ellesmere'a na której topi się śnieg. NASA Worldview

Patrząc na mapę temperatur, animację anomalii oraz ruchów mas powietrza, Arktyka znajdzie się w potrzasku globalnego ocieplenia. To są kolejne zmiany, kolejne fakty pokazujące, że w tym roku faktycznie może paść rekord. Jedyne na dzień dzisiejszy, co przemawia na korzyść jest fakt niemal całkowitego braku stawów topnienia. Przyczyny są różne, na anglojęzycznym forum o Arktyce trwają na ten temat dyskusje. Teorie: popękany lód, przez co woda spłynęła od razu do oceanu, fakt kołysania się kry na oceanie pod wpływem wiatru, sucha wiosna i tym samym brak adwekcji ciepłych, ale też wilgotnych mas powietrza (skraplanie pary wodnej) dzięki układom niskiego ciśnienia, i inne czynniki porowatość lodu. Bo zastanawiające jest to, że pomimo wysokich temperatur, stawów nie ma. Ograniczają się one od Basenu Foxe'a czy Morza Łaptiewów. 

Ale nawet bez ich istnienia teraz, zmiany są daleko idące. To może być katastrofa klimatyczna, której skutki odczujemy także my.

Zobacz także:

• Potworne uderzenie ciepła nad Morzem Łaptiewów i Wschodniosyberyjskim, sobota, 8 czerwca 2019 Potężna adwekcja gorących, kontynentalnych mas powietrza zmierza nad Morze Łaptiewów i Wschodniosyberyjskie. Prognozy pokazują, że dojdzie do potężnego skoku temperatur. Nawet 7^oC, a miejscami 8^oC może być kilkadziesiąt kilometrów od wybrzeży Syberii nad Morzem Łaptiewów. 
• Żądza zniszczenia - rekordowe topnienie niemal pewne, niedziela, 2 czerwca 2019