Dipol arktyczny zniknie, ale po nim wcale nie będzie lepiej

Dipol arktyczny, który powstał 13 czerwca nie przybrał rozkładu barycznego, który ma silnie destrukcyjny charakter, a mimo to już są widoczne skutki jego działania. Zjawisko to nie będzie na szczęście trwałe i bardzo szybko zaniknie. Problem w tym, że nad prawie całym Oceanem Arktycznym wciąż będą utrzymywać się dodatnie temperatury. Mapa obok (kliknij, aby powiększyć) pokazuje aktualny zasięg i koncentrację arktycznego lodu morskiego. 

Po lewej: sytuacja pogodowa w Arktyce, widoczny jest rozkład ciśnień mający podstać dodatniego dipola arktycznego (niż po stronie rosyjskiej, wyż po amerykańskiej). Po prawej: odchylenia temperatur od średniej 1979-2000. Tropical Tidbits/Climate Reanalyzer
 

Na powyższych mapach przedstawiona jest sytuacja pogodowa w Arktyce, oraz odchylenia temperaturowe. Dipol przede wszystkim ingeruje w lód fizycznie za pomocą wiatru. Na mapie widać ułożenie izobar ciągnących się od Pacyfiku do Atlantyku - wiatr wieje w kierunku właśnie Atlantyku, w wielu przypadkach kierując lód do cieśniny Fram. Mapa obok pokazuje rozkład wiatrów z 16 czerwca. Widać, że wiatr wieje przez całą długość Oceanu Arktycznego, kierując się w rejon cieśniny Fram. W ten sposób lód jest przepychany w tamtym kierunku, a jednocześnie jego granica cofa się w sektorze pacyficznym. Kolejnym problemem są temperatury, bo układy baryczne tworzące dipol zaciągają ciepło znad Pacyfiku, a także lądów. 

 Powierzchnia lodu morskiego w 2020 roku względem wybranych lat. Dane NSIDC, wykres Nico Sun

W rezultacie rosną temperatury nad Oceanem Arktycznym. A przy wiejącym wietrze efekt jest taki, jak widać na wykresie - czapa polarna szybko traci swoją powierzchnię. W dniach 12-15 czerwca roztopiło się blisko 450 tys. km² lodu, co jest dużą wartością, choć nie rekordową. Dodatni dipol może przyjmować różne postacie. Może być spokojny, gdzie wiatr i temperatury ingerują na stosunkowo niewielkim obszarze, bo tak są rozstawione pola ciśnienia.  Może też być agresywny, gdzie wyż i niż są tak ustawione, że ingerencja obejmuje cały prawie obszar Oceanu Arktycznego, z naciskiem na Morze Beauforta i Czukockie, tak jak było to np. w 2007 roku. Tym razem dipol nie jest ani spokojny ani groźny. Jednak przy obecnym stanie czapy polarnej widać, że jest groźny. Mapa obok pokazuje odchylenia powierzchni lodu względem średniej 2007-2016. 

Topniejąca kra lodowa na Morzu Czukockim 15 czerwca 2020 roku. NASA Worldview

Topniejąca kra lodowa na Morzu Wschodniosyberyjskim 15 czerwca 2020 roku. NASA Worldview

Zdjęcia satelitarne pokazują, że stan pokrywy lodowej wygląda źle. Dominuje kra lodowa, która się roztapia. Widać też, że lód nie jest śnieżnobiały, bo śniegu na nim już nie ma. Są za to stawy topnienia, jak w przypadku Morza Wschodniosyberyjskiego, czy nawet glony jak na Morzu Czukockim.

Prognozowane warunki pogodowe w Arktyce na 17-19 czerwca 2020. Tropical Tidbits

Dipol zniknie, ale jak pokazują mapy prognozy, warunki atmosferyczne będą sprzyjać wysokim temperaturom nad Oceanem Arktycznym. Wyż, który znajdzie się nad Morzem Wschodniosyberyjskim nie tylko da bezchmurne niebo, ale też zaciągnie gorące powietrze znad rozgrzanej Syberii. Ciepło trafi nad Morze Łaptiewów i Wschodniosyberyjskie, ale także nad Czukockim i Beauforta temperatury wciąż będą wysokie, mimo iż też sam wyż wraz z niżem znad Morza Karskiem spowoduje niewielki spadek temperatur nad centrum Oceanu Arktycznego. 

Prognozowane na 18 i 19 czerwca temperatury powietrza w Arktyce. Meteologix

Poza tym niezbyt głębokie niże będą sąsiadować ze sporymi wyżami - utrzyma się więc duży gradient, a tym samym w miarę silny wiatr. Pogoda w Arktyce nie będzie więc nudna, a to nie jest dobra wiadomość dla czapy polarnej. Powyższe mapy pokazują, że dodatnie temperatury będą wypełniać niemal cały Ocean Arktyczny, a nad lądami, blisko Oceanu Arktycznego będzie nawet 30^oC. 

Zobacz także:

• Ostrze armageddonu - dipol arktyczny w najgorszym momencie sobota, 13 czerwca 2020 Po kilkunastu dniach znacznego spowolnienia spadku zlodzenia, sytuacja zaczyna się zmieniać. Co gorsza, warunki pogodowe z jednej skrajności przejdą do drugiej - dodatniego dipola arktycznego, który wygeneruje sprzyjający topnieniu lodu wiatr, oraz sprowadzi dużą ilość ciepłego powietrza.
• Nawet jak nie padnie rekord, to szans na powtórkę z lat 2013/14 nie ma, niedziela, 24 maja 2020