Trwają przygotowania do ogromnych roztopów w najbliższych latach

Zespół badawczy ze Scripps Institution of Oceanography na Uniwersytecie Kalifornijskim i z Uniwersytetu w Bangor opublikował badania mówiące o bezprecedensowych ilościach ciepłej wody, która przedostaje się z Oceanu Spokojnego do Arktycznego. Rezultatem tego zjawiska może być przyspieszenie topnienia czapy polarnej od spodu. Tymczasem niekorzystne warunki atmosferyczne powodują pozorne spowolnienie spadku zasięgu lodu morskiego, ale przyspieszają za to spadek jego ilości. Mapa obok (kliknij, aby powiększyć) pokazuje aktualny zasięg lodu morskiego w Arktyce.

Zjawisko związane z letnim topnieniem lodu morskiego i nagrzewaniem się wód w związku ocieplającym się klimatem jest obserwowane od kilku lat. Zmiany te obserwowano w latach 2014-2017 mierząc ilość gromadzonej w arktycznym basenie kanadyjskim ciepłej wody, która jest zdolna roztopić centralną część czapy polarnej Oceanu Arktycznego.

Napływ cieplej wody z Oceanu Spokojnego do Arktycznego przez Kanion Barrow: a) mapa z zaznaczonym miejscem badań, b) hybrydowy obraz satelitarny z nałożoną mapą temperatur wód powierzchniowych na Morzu Beauforta 15 września 2018 roku. Niebieska linia pokazuje izobatę głębokości 100 m, fioletowa 1000 m, c) rozszerzony widok fragmentu pokazanego wyżej obrazu satelitarnego, gdzie przedstawione są temperatury wód zmierzone w dniach 14-17 września 2018. Czarne odcinki na mapie to obszary pomiarów za pomocą boi, poniżej pokazane są zarysy pomiarów do głębokości 100 metrów. MacKinnon i inni, 2021

W związku z postępującą antropogeniczną zmianą klimatu rosną temperatury wód morskich, a także rośnie ilość energii gromadzonej przez światowy ocean. Woda ta dostaje się poprzez Cieśninę Beringa do Oceanu Arktycznego. Należy też dodać, że proces jest wzmacniany sezonowo przez coraz dłużej wolne od lodu wody Morza Czukockiego. Sfinansowane przez Biuro Badań Marynarki Wojennej USA badania pokazują, że arktyczny lód morski, który jest źródłem globalnej stabilności klimatu, może wkrótce zniknąć.

"Tempo przyspieszającego topnienia lodu morskiego w Arktyce było trudne do dokładnego przewidzenia, częściowo ze względu na wszystkie złożone lokalne sprzężenia zwrotne między lodem, oceanem i atmosferą; ta praca pokazuje dużą rolę w ociepleniu, jaką odgrywa woda oceaniczna jako część tych sprzężeń zwrotnych" - powiedziała Jennifer MacKinnon, oceanografka kierująca zespołem badawczym.

Wyniku pomiarów 24-kilometrowego odcinka wód do głębokości 140 metrów pokazujące strumień ciepła dostający się do wód Morza Beauforta. Po lewej rozkład temperatur, po prawej zasolenia.  MacKinnon i inni, 2021

Woda, która dostaje się z Oceanu Spokojnego, przynosi nie tylko większe temperatury, tym samym gromadząc energię cieplną. To także zmiana właściwości wód Oceanu Arktycznego. Ocean Arktyczny jest obszarem wód silnej stratyfikacji uwarunkowanej obecnością czapy polarnej. Tutaj powierzchniowe wody są zimne i słodkie, podczas gdy w większości obszarów oceanów na Ziemi jest na odwrót. Naukowcy obserwują, jak ciepła i słona przy tym woda wpływa do Oceanu Arktycznego przez podwodny Kanion Barrow. Woda ta jest słona, więc z tego powodu może zanurzać się pod świeżą warstwę zimnej i stosunkowo słodkiej wody powierzchniowej, która styka się z lodem morskim. W ciągu ostatnich lat zaobserwowano bardzo duży wzrost ilości tych ciepłych słonych wód.

Te kieszenie ciepłych wód zwane są jako bomby cieplne, które są na tyle stabilne, że mogą trwać przez całe miesiące, a nawet lata wirując w pobliżu bieguna północnego. Ta woda, mimo że jest słona, rozprasza się z czasem i topi pokrywę lodową od spodu. Ponieważ ilość tej energii cieplnej rośnie, to z każdym kolejnym rokiem zdolność do regeneracji lodu będzie słabnąć, a przyspieszać będzie jego topnienie od spodu. 

Zarys dryfu arktycznego lodu morskiego w dniach 26-28 kwietnia 2021 roku. EUMETSAT, Ocean and Sea Ice

Swoje też robią warunki atmosferyczne. Ostatnie dni w Arktyce, to występowanie dodatniego dipola arktycznego, który fizycznie wpływa na ilość lodu morskiego. Dipol z racji pory roku, a tym samym temperatur nie redukuje powierzchni/zasięgu lodu morskiego. Nawet go zwiększa, co jest widoczne na Morzu Barentsa i Grenlandzkim. Mapa obok przedstawia zmiany powierzchni lodu na Morzu Barentsa. Dipol redukując ilość lodu, powodując to, że przemieszcza się on w pobliże ciepłych wód Oceanu Atlantyckiego, przyspieszy potem letnie topnienie. W środkowej, a przede wszystkim pacyficznej części Oceanu Arktycznego czapa polarna stanie się cieńsza. To jak bardzo, będzie zależeć od czasu trwania dipola.

Zobacz także:

• Kiedy zniknie wieloletni lód, będzie już koniec, czwartek, 14 stycznia 2021 Obszar paku lodowego ciągnącego się wzdłuż północnych brzegów Grenlandii i Wyspy Ellesmere'a to miejsce zwane "ostatnim bastionem lodowym". Niektórzy naukowcy uważają, że ten fragment lodu miałby szanse przetrwać antropogeniczną zmianę klimatu.