Kończy się sezon topnienia 2021

Prawdopodobnie sezon topnienia 2021 już się zakończył. Temperatury spadły, a woda zaczyna już tracić zdolność do roztapiania nawet niewielkich płatów lodu.

Zmiany zasięgu i koncentracji arktycznego lodu morskiego w dniach 1-5 września 2021 roku. AMSR2, University of Bremen 

W niektórych miejscach gołym okiem widać, że granica lodu przesuwa się już na południe. Temperatury powietrza są na tyle niskie, i temperatury wód między 77 a 84^oN także na tyle niskie, że nie ma przeszkód w zamarzaniu powierzchni Oceanu Arktycznego. Dzieje się to tam, gdzie lód zniknął najpóźniej, a więc w drugiej połowie sierpnia, i woda nie zdołała się nagrzać. 

Powierzchnia lodu morskiego w 2021 roku na tle wybranych lat, średnich dekadowych oraz jej odchylenia w stosunku średniej 2000-2019. Dane NSIDC, wykres Nico Sun

Od 1 września powierzchnia lodu (area) wzrosła o ponad 100 tys. km². Zamarzają głównie miejsca między jedną a drugą krą lodową powyżej 75^oN. Sprzyja temu niska już temperatura oraz wiatr, który powoduje wychładzanie się wierzchniej warstwy wody.

Zasięg arktycznego lodu morskiego w 2021 roku względem wybranych lat oraz średniej 1981-2010. Wykres pokazuje zapis dziennych odczytów w 5-dniowej średniej. NSIDC

Spadek zasięgu lodu (extent) wciąż ma miejsce - od 1 do 5 zasięg września skurczył się o 120 tys. km². Przyczyną jest wiatr oraz układ wysokiego ciśnienia. Wyż baryczny o tej porze roku prowadzi do zagęszczania się kry lodowej. W czerwcu i lipca także, ale brak chmur sprawia, że lód szybko się roztapia i tworzy się kra lodowa.

 

Prognozowane do 9 września uśrednione dobowe temperatury w Arktyce, oraz ich odchylenia od średniej 1979-2000. Climate Reanalyzer

 

Niże baryczne, szczególnie generujące silny wiatr rozpraszają krę lodową, zwiększając tym samym zasięg lodu. Jeśli woda jest ciepła, kra lodowa szybko się topi. Wyż baryczny działa inaczej. Przykładem jest wrzesień 2019 roku. Według prognoz, w tym roku sytuacja może się powtórzyć, ale na dużo mniejszą skalę. Tegoroczny sezon roztopów jest słabszy niż ten z 2019 roku. Prawdopodobnie kra lodowa będzie ulegać zagęszczaniu na Oceanie Arktycznym przez najbliższe 5-6 dni. Jednocześnie pod wyżem będzie się wychładzać, bo Słońce świeci kilka stopni nad linią horyzontu, zbliża się noc polarna. Cyrkulacja mas powietrza w związku z działaniem wyżu i sąsiadujących niżów miejscami zatrzyma spadek temperatur, a nawet nieco je zwiększy. Ewentualne więc spadki powierzchni lodu będą niewielkie. Sama zaś woda pod lodem ma na razie ograniczone możliwości, by topić lód we wrześniu. Na razie ilość ciepła pod lodem pozwala jedynie na spowalnianie przyrostu lodu.

Zagęszczająca się kra lodowa w Basenie Arktycznym 5 września 2021 roku. NASA Worldview

Aktualnie zasięg lodu (5 września) liczy 5,05 mln km² dokładnie tyle, ile wynosi wrześniowe minimum 2013 roku. Teoretycznie na skutek działania wyżu zasięg lodu może się skurczyć nawet o 0,2 mln km², a więc do 4,8 mln km².  

Zobacz także:

• Cyklon w Arktyce - dobrze, że dopiero teraz, poniedziałek, 30 sierpnia 2021 Gdyby taki sztorm miał miejsce trzy tygodnie temu, to wrześniowe minimum osiągnęłoby wartości rzędu 4,2-4,5 mln km². W przypadku ciepłego lipca, to mogłoby dojść do pobicia rekordu.