PIOMAS (styczeń 2020) - stan pokrywy lodowej zaczął się w końcu poprawiać

Utrzymująca się od listopada dość stabilna komórka polarnego powietrza przyniosła efekt co do objętości lodu morskiego. Jego ilość wzrosła, tak samo jak i grubość.

Objętość lodu w Arktyce w 2020 roku względem wartości z ostatnich lat i średniej 1979-2018. PIOMAS

Zamarzanie w czasie obecności wiru polarnego, który utrzymuje nad Arktyką mroźne powietrze, przebiegało w styczniu dobrze. Jak pokazuje powyższy wykres, objętość ta w styczniu 2020 nie była rekordowo mała - 31 stycznia czapa polarna zawierała w sobie 18 283 km³ lodu - to piąta najmniejsza w historii pomiarów ilość. Animacja obok (kliknij, aby powiększyć) pokazuje, że wzrost grubości lodu w styczniu nastąpił, co oznacza wzrost jego ilości. Tyle tylko, że wzrost ten nie był na tyle szybki, aby czapa polarna wróciła do stanu, chociażby pierwszej dekady tego wieku. 

Grubość arktycznego lodu morskiego dla 31 stycznia w latach 2007-2020.

Choć woda pod lodem nie straciła ciepła z powodu szybkiego zamarzania jesienią, permanentnie utrzymujące się od wielu tygodni niskie temperatury doprowadziły w końcu do reakcji czapy lodowej. Przez cały listopad, grudzień i styczeń prawie w ogóle nie było dużych adwekcji ciepła nad Ocean Arktyczny. Ale to tylko jeden sezon. Na powyższym zestawieniu map możemy zauważyć, że grubość lodu wygląda gorzej niż w latach 2007-2010, czy nawet roku 2016. 

Na tej tabeli przedstawiona jest dokładna rozpiska objętości lodu na 31 stycznia. W różowych kolumnach przedstawione są różnice względem poprzednich lat i średnich dekadowych, także ich procentowe wartości. Wir polarny niewątpliwie pomógł w poprawie sytuacji, co ilustruje wykres obok, pokazujący tempo zwiększania się objętości lodu. Problem w tym, że stan lodu morskiego poprawił się jedynie na tle ostatnich lat. Różnica względem rekordowego 2017 roku jest imponująca - 2123 km³, czyli aż 13,1%. Dużo, a inne lata? W 2013 roku, po spektakularnych, rekordowych roztopach to już tylko 3,1%. 

 Grubość lodu morskiego w styczniu 2020 roku i jej odchylenia w stosunku do średniej 1981-2010. PIOMAS/Zachary Labe

Wniosek jest więc taki: żeby Arktyka wróciła do stanu z XX wieku, taka pogoda jak w tym sezonie zamarzania musiałaby się stać normą przez co najmniej kilka następnych lat.  Tak się jednak nie stanie. 

Grubość arktycznego lodu morskiego w 2020 roku w stosunku do okresu 2006-2019 i średnich wartości z lat 80. i 90. XX wieku. PIOMAS

Nadchodzący sezon roztopów może okazać się równie agresywny co poprzedni, być nawet gorszy,  bo w końcu taki przyjdzie. A przy kolejnym sezonie zamarzania warunki atmosferyczne mogą już takie jak w obecnym nie być. Jak pokazuje wykres, grubość lodu rosła dosyć szybko, w ciągu miesiąca wzrosła o 18,6 cm, a to więcej niż w ciągu ostatnich 5 lat. Mapa obok przedstawia różnice w grubości pokrywy lodowej w styczniu 2020 względem okresu 2011-2018.

Zmiany średniej miesięcznej ilości lodu morskiego dla stycznia w latach 1979-2020. Dane PIOMAS

Średnia w styczniu ilość lodu morskiego wyniosła 16,4 tys. km³, to 1,8 tys. km³ więcej niż w rekordowym 2017 roku. To dużo, ale to też aż 47% mniej niż w roku 1979 i 32% mniej niż wynosi średnia z okresu 1979-2019.

Wir polarny w troposferze utrzyma się prawdopodobnie przez cały luty, ponieważ w styczniu nie doszło do wyraźnego osłabienia wiru stratosferycznego. Należy się więc spodziewać, że stan pokrywy lodowej ulegnie poprawie. Być może na koniec lutego objętość lodu spadnie na szóste lub siódme miejsce. 

Zobacz także:

• PIOMAS (grudzień 2019) - arktyczna zima nie daje satysfakcjonującej poprawy, środa, 8 stycznia 2020 Po silnych roztopach z 2019 roku nastała noc polarna, która przynosi pewną poprawę sytuacji. Ilość lodu morskiego w stosunku do ostatnich lat nieco się zwiększyła. Są to jednak niewielkie zmiany, biorąc pod uwagę warunki pogodowe.
• PIOMAS (listopad 2019) - wir polarny poprawił nieznacznie sytuację, piątek, 6 grudnia 2019