W pierwszej połowie czerwca topnienie pokrywy lodowej Oceanu Arktycznego przebiegało w tempie zbliżonym do średniej wieloletniej. W Arktyce panowały relatywnie chłodne i przede wszystkim pochmurne na ogół warunki atmosferyczne. Z racji tego czapa polarna w dalszym ciągu znajduje się poza pierwszą dziesiątka. Z obecnej perspektywy nie widać możliwości, aby w tym roku wrześniowe minimum miało osiągnąć rozmiary takie jak w 2012 i 2020 roku. Zobacz mapę koncentracji arktycznego lodu morskiego w tak zwanych fałszywych barwach.
Wielkość czapy polarnej oraz zmiany, jakie zachodziły w pierwszej połowie czerwca, są typowe na tle ostatnich 10-15 lat. Innymi słowy, w Arktyce nic specjalnego się nie dzieje. Nic, co mogłoby wskazywać na to, że dojdzie do jakieś dramatycznego zdarzenia. A ponieważ lada chwila minie przesilenie letnie, to perspektywy na megatopnienia spadną jeśli nie do zera, to prawie do zera. Animacja obok pokazuje zmiany zasięgu i koncentracji arktycznego lodu morskiego w pierwszej połowie czerwca 2023 roku.
Zmiany tempa zwiększania/zmniejszania się zasięgu lodu morskiego w 2023 roku w zestawieniu ze zmianami z 2012 i 2022 roku oraz średniej z ostatnich 10 lat.
Jak pokazuje wykres, topnienie w pierwszej połowie czerwca przebiegało normalnie. Zaobserwowane zostało jedynie niewielkie przyspieszenie, typowe dla tej pory roku.
Zmiany zasięgu arktycznego lodu morskiego w 2023 roku i wyszczególnienie w zestawieniu ze zmianami z wybranych lat oraz średniej 1981-2010. Wykres pokazuje zapis dziennych odczytów w 5-dniowej średniej. NSIDC
W połowie czerwca zasię arktycznego lodu morskiego wyniósł 11,21 mln km2, to dwunasta najmniejsza w historii pomiarów wartość. Różnica w stosunku do średniej 1981-2010 wyniosła 0,73 mln km2. Tempo topnienia w czerwcu zaczęło przyspieszać, ale w niewielkim stopniu, wynosząc ponad 60 tys. km2/dzień, nieznacznie przekraczając średnią wieloletnią. Całościowa utrata lodu w tym sezonie topnienia jest prawie 8% mniejsza od średniej z ostatnich 10 lat. Mapa NSIDC obok ilustruje różnice w zlodzeniu arktycznych wód względem średniej 1981-2010.
Zmiany zasięgu arktycznego lodu morskiego w 2023 roku w stosunku do wybranych lat i średnich dekadowych. Mapa przedstawia zasięg w zestawieniu ze średnią lat 90. XX wieku. JAXA Oczywiście w stosunku do tego, co działo się 20-30 lat temu to zmiany są większe. Szybciej skurczył się zasięg lodu niemal w każdym miejscu Arktyki.
Zmiany powierzchni lodu morskiego w 2023 roku w stosunku do zmian z wybranych lat, średnich dekadowych oraz jej odchylenia w stosunku średniej 2000-2019. Dane NSIDC, wykres Nico Sun
Powierzchnia lodu (area) także całościowo w skali pierwszej połowy miesiąca nie kurczyła się szybko. Doszło do przyspieszenia, a potem tempo topnienia ponownie wyhamowało. Główną przyczyną jest brak presji pogodowej w postaci dużych, silnych układów wysokiego ciśnienia, które o tej porze roku napędzają roztopy.
Zmiany powierzchni lodu morskiego na morzach: Beauforta, Czukockim, Karskim i Barentsa w 2023 roku. JAXA/AMSR2*Przedstawione dane uwzględniają większy obszar arktycznych akwenów niż geograficzny. Na poszczególnych akwenach widać, że sezon roztopów przebiega w granicach normy wieloletniej. Na Morzu Karskim przykładowo roztopy przebiegają dość szybko, podobnie jak na Barentsa, które już praktycznie wolne od lodu. Inaczej jest na Morzu Beauforta i Czukockim, a paradoksalnie Ameryka Północna w ostatnich tygodniach cechuje się występowaniem wysokich temperatur. W Kanadzie wciąż mają miejsce ogromne pożary lasów.
Odchylenia temperatur od średniej 1981-2010 na półkuli północnej w latach 2001-2010 i 2011-2020 dla czerwca. NASA/GISS Odchylenia temperatur od średniej 1981-2010 w Arktyce w 2020, 2022 i 2023 roku 1-13 czerwca. NOAA/ESRL
W Arktyce w tym roku nie ma takich ekstremów temperaturowych jak w ostatnich latach. W pierwszej połowie czerwcu temperatury były nawet niższe od średniej wieloletniej. Nad Morzem Beauforta było nawet 4oC zimniej niż zwykle. Inaczej sytuacja wyglądała nad lądami. Od Europy przez Rosję po Kanadę temperatury były wyższe od średniej wieloletniej. Upały występowały nawet blisko koła polarnego. Ocean Arktyczny od gorących i kontynentalnych mas powietrza był izolowany. Animacja obok ilustruje przemieszczanie się mas powietrza i zmiany ich temperatur w dniach 1-14 czerwca 2022.
Zmiany średnich temperatur wokół bieguna północnego (80-90oN) w 2023 roku względem średnich z poszczególnych dekad. DMI, grafika Nico Sun Temperatury jak pokazuje wykres, rosły wolniej niż zwykle. Zarówno w maju jak i w czerwcu. Wiązało się to z występowaniem wciąż jeszcze aktywnej komórki polarnego powietrza z dużym zachmurzeniem nad Oceanem Arktycznym.
Odchylenia temperatur od średniej 1958-2002 powierzchni arktycznych wód dla 15 czerwca w latach 2015-2023. DMI Także temperatury wód nie są takie jak w ostatnich latach. Sytuacja bardziej przypomina lata 2013-2015, kiedy roztopy były wolniejsze.
O tym, że warunki atmosferyczne nie sprzyjały roztopom, świadczy też, jaka jest grubość lodu. A jest ona przeciętna jak na ostatnie lata, choć mniejsza niż kilkanaście lat temu.
Pokrywa lodowa Wschodniego Syberyjskiego Szelfu Kontynentalnego 15 czerwca 2023. NASA Worldview
Pokrywa lodowa na Morzu Beauforta 15 czerwca 2023 roku. NASA Worldview
Ten sezon roztopów jest wyjątkowo spokojny. W ostatnich latach zaniknął letni trend spadkowy, co jest według ostatnich badań związane ze zmianami w prądzie strumieniowym. Także ze względu na wzrost wilgotności, co powoduje latem hamowanie roztopów z powodu dużego zachmurzenia.
Zobacz także:
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz