Arctic News - szlaki morskie

Minął kolejny tydzień, w którym indeks Oscylacji Arktycznej był ujemny, a topnienie czapy polarnej wciąż jest intensywne, choć nieco wolniejsze niż w 2012 roku. Przez prawie cały tydzień w Arktyce dominowało wysokie ciśnienie, przez co warunki dla topnienia lodu były dobre. Na uwagę teraz zasługują słynne szlaki morskie, zwłaszcza Przejście Północno-Zachodnie. Rośnie prawdopodobieństwo, że pod koniec sierpnia zostanie otwarte. W 2013 roku ten legendarny szlak morski był niedostępny.

Zasięg i koncentracja arktycznego lodu morskiego. AMSR2 Uni Bremen

Ujemna Oscylacja Arktyczna, która utrzymuje się od 20 maja wciąż trwa i uniemożliwia transport lodu przez Cieśninę Frama (patrz grafika wyżej). Jednak warunki dla topnienia lodu są inne niż rok temu. Co prawda teraz topnienie lodu jest wolniejsze niż rok temu, ale proces ten jest wciąż szybki. Rok temu między 9 a 15 lipca nad Morzem Beauforta, Czukockim i Wschodniosyberyjskim znajdował się silny wyż, który miał ogromny wpływ na topnienie lodu. W tym roku warunki są inne - wyż, który powstał 7 lipca okazał się bardzo nietrwały i niezbyt silny (około 1025 hPa). Teraz nad Arktyką dominować zaczyna duże zachmurzenie, ale topnienie wciąż postępuje, gdyż ciepłe masy powietrza napływają nad morza w "pacyficznym sektorze" Arktyki.

Zmiany zasięgu arktycznego lodu między 5 a 12 lipca 2014 roku.

Podobnie jak na początku lipca, tak i ostatnio (5-12 lipca) topnienie lodu zachodzi na wszystkich akwenach, a koncentracja lodu uległa pogorszeniu. Animacja pokazuje zmiany zasięgu lodu w ostatnim tygodniu. Na uwagę zasługują szlaki morskie. W przeciwieństwie do 2013 roku, otwarcie Przejścia Północno-Wschodniego nastąpi szybciej, możliwe, że jeszcze w tym miesiącu. Przewiduje się powstanie rozległego wyżu w rosyjskiej części Arktyki. Lód w zachodniej części Morza Karskiego topnieje w tym roku wolniej niż rok temu, ale zmiany w jego wschodniej części są większe. To właśnie przez zbity lód u wejścia do Cieśniny Wilkickiego załoga Lady Dana nie mogła dostać się na wody Morza Łaptiewów. Patrząc na animację, obszar tych wód może być wolny od lodu i dostępny dla żeglugi nawet za 8-10 dni. 

Bardzo możliwe, że Przejście Północno-Zachodnie w tym roku się otworzy. W przeciwieństwie do 2013 roku powstał prześwit po wschodniej stronie Wyspy Banksa, wiodący do Cieśniny McClure'go. Lód obok przylądka Barrow "odrywa się" od wybrzeży Alaski. Stopienie lodu w cieśninach, o ile nie dojdzie do kilkutygodniowego ochłodzenia, jest formalnością. Całkowite otwarcie Przejścia Północno-Zachodniego nastąpi najprawdopodobniej pod koniec sierpnia.

Zasięg lodu w Arktyce w 2014 roku na tle ostatnich lat i wyszczególnienie na okres czerwiec-lipiec (kliknij, aby powiększyć). IARC-JAXA

Zasięg lodu w Arktyce według danych JAXA 12 lipca wyniósł 7,95 mln km² i wciąż pozostaje trzecim najmniejszym w historii pomiarów. Na pierwszym miejscu jest 2011 rok - 7,69 mln km², na drugim 2012 rok - 7,77 mln km². Prawdopodobnie w najbliższych dniach dojdzie do zejścia się na wykresie 2014 roku z 2007 i...2013 rokiem. W tym ostatnim topnienie lodu do 16 lipca było bardzo szybkie. W trzeciej dekadzie lipca w 2013 roku tempo topnienia lodu znacznie zmalało, a okresowo lód nawet przyrastał. W tym roku takiej do takiej sytuacji nie powinno dojść. Nie pojawił się jak dotąd rozległy i trwały niż, jak rok temu. Nie przewiduje się też, by miał się pojawić tzw. PAC (z ang. Persistent Arctic Cyclone - Trwały Arktyczny Niż/Cyklon), przynajmniej w najbliższych dniach. Jest możliwe, że zasięg lodu w Arktyce utrzyma się na trzeciej pozycji nawet do końca lipca. Ale wszystko oczywiście będzie zależeć od warunków pogodowych.

Odchylenia temperatury od normy w wodach Oceanu Arktycznego 12 lipca 2014 roku. NOAA

Temperatura powierzchni wód w Arktyce jest wysoka, szczególnie w Morzu Beauforta. Rok temu anomalia termiczne w tym akwenie były znacznie niższe. Mapa NOAA pokazuje także odchylenia temperatur pod lodem i może dać nam pewną wskazówkę, gdzie pokrywa lodowa zmniejszy swój zasięg występowania. Sytuacja termiczna rzecz jasna ze względu na pogodę oraz ruchy wód pod lodem często ulega zmianom. Dodatnie odchylenia pozostają od wielu dni na Morzu Beauforta i w wodach cieśnin Przejścia Północno-Zachodniego. To oznacza, że znajdujący się tam lód topnieje. Podobna sytuacja ma miejsce w wodach Morza Łaptiewów i Karskiego.

Grubość lodu w Arktyce między 1 a 12 lipca 2014 roku. HYCOM

Animacja Naval Research Laboratory pokazuje, że pokrywa lodowa w Arktyce topnieje na obrzeżach. W wielu tych miejscach lód ma już poniżej metra grubości.

Wschodnia część Morza Karskiego i Cieśnina Wilkickiego, 12 lipca 2014. NASA

Cieśnina Lancastera i Barrowa 12 lipca 2014 roku.

Czapa polarna w Arktyce jest o ponad 1,5 mln km² mniejsza niż w latach dziewięćdziesiątych XX wieku, choć powierzchnia lodu ze względu na relatywnie dużą koncentrację ma się całkiem dobrze. Topnienie lodu postępuje, a szlaki morskie powoli zaczynają się otwierać. Ten sezon roztopów będzie inny niż poprzedni, możliwe, że będzie bardzo podobny do lat 2010, 2011 i 2007.


Zobacz także:

• Arctic News - lekko przygaszona pochodnia, niedziela, 6 lipca 2014 
• Arctic News - gorączka 2012, ponownie, niedziela, 29 czerwca 2014 Sytuacja pogodowa w Arktyce od 20 czerwca uległa diametralnej zmianie i znacząco się różni od tej z pierwszej połowy miesiąca. W pierwszej połowie czerwca czapa lodowa Arktyki kurczyła się średnio w tempie 50-55 tys. km² na dobę. Od 19 czerwca topnienie lodu znacznie przyspieszyło. Najpierw nad Morze Beauforta wkroczył silny wyż, następnie w centrum Arktyki 27 czerwca zagościł drugi słabszy, ale dość rozległy ośrodek wysokiego ciśnienia. Animacja Wetterzentrale pokazuje zmiany warunków pogodowych w ostatnim tygodniu. Dominacja wyżów i zaciąganie ciepłych mas powietrza wpływa na proces topnienia lodu...