Żądza totalnego zniszczenia. Czy warto się martwić?

Dane jakie pokazują najnowsze prognozy, oraz to jaki ma zasięg czapa polarna, i w ogóle jak czapa polarna prezentuje się na zdjęciach satelitarnych oznacza jedno - sytuacja w Arktyce zmierza w stronę zagłady, katastrofy, która prędzej czy później odbije się na nas. Oczywiście, wiele z nas może w może w to nie wierzyć. Przecież nic się nie stanie, prawda? Animacja Wetterzentrale pokazuje dipol arktyczny i obecność wyżu nad Morze Beauforta. Ciepło dosłownie wbije się od strony Pacyfiku nad czapę polarną Arktyki. 

Odchylenia temperatur od średniej 1979-2000 na półkuli północnej i w Arktyce 14 maja 2016. Climate Reanalyzer

Już teraz nad obszar Oceanu Arktycznego wkraczają dodatnie temperatury, a prognozy mówią o delikatnie mówiąc, znacznym zwiększeniu obszaru, gdzie dodatnie temperatury będą występować. Już teraz odchylenia temperatury w Arktyce są wysokie, a w ciągu najbliższych dni zwiększą się jeszcze bardziej. Będą typowe dla okresu zimowego, o wartościach bardzo wysokich. Dla całego regionu anomalie mogą sięgnąć nawet 4,5^oC, być może więcej. O tej prze roku, takie coś nie powinno mieć miejsca, nawet zresztą zimą, kiedy anomalie rosną z związku z oddawaniem ciepła do atmosfery i zamarzaniem oceanu.

 Temperatury nad Oceanem Arktycznym 14 maja 2016 o 21:00 UTC. Earthnet

Temperatury nad Oceanem Arktycznym rosną. Nad samym biegunem wynoszą około -8^oC. Na obrzeżach zbliżają się do zera. Nad Morzem Beauforta, czy Wschodniosyberyjskim, jak pokazuje mapa, temperatury przekraczają zero stopni, co oznacza topnienie. 

 Zasięg lodu arktycznego lodu morskiego 13 maja 2016 roku. AMSR2, Arctische Pinguin

Wielka blizna na Morzu Beauforta będzie się powiększać. Topnieje też lód na Morzu Czukockim, na Morzu Beringa zostało tylko trochę kry lodowej. Lód na Morzu Karskim także się cofa, choć w tym wypadku znacznie wolniej niż w 2012 roku. Ale warunki pogodowe się zmienią. Wzrosną temperatury i także tam pokrywa lodowa będzie szybko się roztapiać. To samo dotyczy Morza Wschodniosyberyjskiego. Dodatnie temperatury wkraczają nad ten akwen, więc lód zaczyna się topić. 

Zasięg arktycznego lodu morskiego w 2016 roku na tle rekordzistów. JAXA

Tymczasem czapa polarna wciąż podąża kursem rekordowego topnienia i rekordowego tym samym wrześniowego minimum. Z obecnej perspektywy szanse odwrócenie zmian są nikłe. Przepaść między 2012 rokiem a 2016 jest ogromna, to według danych JAXA 1,14 mln km² różnicy dla 13 maja. NSIDC znów aktualizuje dane, uruchomiony został satelita F18. Dane są udostępnione i także pokazują rekordowo niski zasięg lodu. Tak samo jak w przypadku JAXA, tak i według danych NSIDC przepaść między 2012 a 2016 rokiem jest gigantyczna - 1,15 mln km². Tylko diametralna zmiana warunków pogodowych może to zmienić. Zmiana, która potrwa przynajmniej miesiąc, najlepiej w czerwcu lub w lipcu. Pogoda nijaka - słaby wyż lub niż. Słaby wyż to duże zachmurzenie, które spowolni topnienie lodu. Słaby niż, to słaby wiatr, brak sztormu czy wiatrów o huraganowej mocy, brak mechanicznej ingerencji w pak lodowy. Ale jak pokazują prognozy na najbliższe dni, nic takiego nie będzie mieć miejsca. Problem rekordowego topnienia się pogłębi. 

 Prognozowane temperatury w Arktyce na najbliższe dni. Climate Reanalyzer

Skoro już jesteśmy przy prognozowanych warunkach pogodowych i weźmiemy pod uwagę obecny zasięg lodu, to można śmiało stwierdzić: obrany kierunek to megatopnienie 2016 i rekord, mozliwe, że nawet poniżej 3 mln km². Animacja z Climate Reanalyzer ilustruje, jak ogromne obszary obejmie temperatura zero stopni lub nieco powyżej zera. Do tego, jak pokazuje powyżej animacja Wetterzentrale, pojawi się dipol arktyczny. Chyba już nic gorszego nie mogło się wydarzyć, a jednak.  Anomalia temperatury w Arktyce jest potwornie wysoka, szczególnie o tej porze roku. Zwykle zimą mają miejsce takie odchylenia, choć i w tym przypadku są one wysokie, wyższe niż kiedyś. Okres odniesienia z Climate Reanalyzer to 1979-2000. Względem średniej XX wieku te odchylenia będą jeszcze większe. To poważna sytuacja, kiedy w wyniku działania takich temperatur czapa polarna będzie niezwykle szybko się roztapiać. 

Roztapiająca się pokrywa lodowa na Morzu Czukockim 13 maja 2016 r. NASA Worldview

Zdjęcie satelitarne NASA wysokiej rozdzielczości (kliknij, na link NASA Worldview), pokazuje pak lodowy Morza Czukockiego. Lód w tej części Arktyki intensywnie już topnieje. Pojawiają się nie tylko rozległe sieci pęknięć i szczelin, ale i dziury w lodzie. Ewidentnie formuje się już kra lodowa, co tylko przyspieszy dalsze topnienie lodu. 

 Tak wyglądała czapa polarna Arktyki 13 maja 2016. NASA Worldview

A teraz kwestia tego: Co z tego, że topnieje lód? Przecież nic się nie dzieje, prawda? Na razie może i nic się u nas akurat w Polsce nie dzieje, do czasu. W sumie, to nawet możemy mieć gdzieś te orkany, czy burze. Jak ktoś straci dom, to jego problem. Burza uderza punktowo, orkany z kolei walą w cały kraj, mają średnicę nawet 2000 km. Jako, że rosną temperatury oceanów, a z powodu topnienia lodu w Arktyce poziom ekstremalności pogody rośnie, to siła orkanów także rośnie. Do tego coraz częściej pojawiają się blokady cyrkulacji atmosferycznej z powodu anomalii prądu strumieniowego. A nasz klimat zaczyna przypominać ten z czasów interglacjału eemskiego. Praca badawcza opublikowana 19 stycznia 2016 w Geophysical Research Letters odniosła się do kwestii super-burz o sile huraganu Sandy oraz wpływu, jaki wywrze na nie dużo cieplejszy Ocean Atlantycki. Fragment streszczenia zawiera następujące zdania: „Ustaliliśmy, że ewentualna reakcja super-burz podobnych do Sandy na wpływ znacznie cieplejszego Atlantyku podzieli się na dwie grupy. W pierwszej będą burze podobne, ale o wiele silniejsze; szczytowa wartość Indeksu Siły Zniszczenia (Power Destructive Index – PDI) wzrasta o 50-80%, deszcze o 30-50%, a maksymalne rozmiary burzy (maximum storm size – MSS) około dwukrotnie. W drugiej grupie burze zdecydowanie przybierają na intensywności, ze szczytową wartością PDI wyższą o 100-160%, ulewnymi deszczami większymi o 70-180%, a MSS ponad trzykrotnie przekraczającymi współczesną super-burzę Sandy.”

 Silne burze i orkany będą dawać się nam we znaki. Ale to nie jedyny problem związany z ociepleniem klimatu i topniejącą Arktyką. Źródło: polskieradio.pl

Pod tym względem czekają nas ponure czasy. Ale rozległe wichury to nie jedyny problem. Nie musimy się martwić tym co dzieje się kilka tysięcy kilometrów stąd. Gdzieś dochodzi do wybuchu niezadowolenia społecznego i wojny, bo wzrosły ceny żywności na światowym lub lokalnym rynku. Dopóki nie przybędą do nas uchodźcy. Szacunki i prognozy są rożne. W zależności od rozmiaru zmiany klimatu, jak bardzo wzrośnie temperatura, co się stanie z klimatem po tym, jak zniknie lód w Arktyce. Czy hydraty metanu się nie zdestabilizują. Liczbę uchodźców klimatycznych możemy szacować w milionach do 2020 roku, dziesiątkach milionów do 2030 i setkach milionów do końca tego wieku. Gdzie się udadzą? Kto ich przyjmie lub nie? Ilu z nich przeżyje? Czy kraj, który ich wpuści (lub pozwoli, by weszli nielegalnie), poradzi sobie z tym problemem. Polska robi wielką aferę z powodu marnej liczby 7000 uchodźców. Tymczasem nagła zmiana klimatu, szczególnie po stopieniu czapy polarnej doprowadzi do naprawdę wielkiej wędrówki ludów z krajów Trzeciego Świata. Zamiast 7000, będziemy mieli na karku 7 mln.

Ale nawet jeśli weźmiemy na klatę orkany, burze, powodzie i uchodźców, którzy nie będą patrzyć na fochy polskich władz, to w grę wchodzi kwestia stabilności produkcji rolnej u nas. Na razie to problem biednych krajów, gdzie coraz częściej goszczą temperatury 40^oC lub wyższe. Zmiana klimatu, to zmiana warunków dla życia na Ziemi. Jesteśmy ludzkimi zwierzętami- ssakami stałocieplnymi, musimy się też odżywiać i pić wodę. Ocieplenie klimatu zmieni te warunki. 40^oC to temperatura groźna dla roślinności, szczególnie tej z umiarkowanych stref klimatycznych. Latem 2003 roku miała miejsce fala upałów, według badań straty w plonach i roślinności były wysokie. Roślinność wtedy emitowała dwutlenek węgla do atmosfery. Obliczenia nie pozostawiły żadnej wątpliwości – w czasie fali upałów europejskie rośliny i ich ekosystemy emitowały więcej dwutlenku węgla niż pochłaniały. W normalnych warunkach flora Starego Kontynentu absorbuje rocznie około 125 milionów ton węgla. W 2003 roku uwolniła do atmosfery 500 milionów ton. Jest to dowód, że krótkoterminowe, ekstremalne zjawiska klimatyczne o charakterze regionalnym niosą ze sobą poważne konsekwencje globalne.

Takie temperatury przyjdą kiedyś do Polski,  możliwe, że wcześniej niż zdajemy sobie z tego sprawę. I żaden z decydentów nie opracowuje na taki wypadek stosownego planu. W razie katastrofy, wszystko sprowadza się do wypłaty odszkodowań i na tym się sprawa kończy. Jeśli fala upałów i susza będą intensywne, to straty mogą być ogromne. Rosja w 2010 roku tego doświadczyła. kraj zakazał eksportu zboża, co odbiło się na światowych cenach. U nas w wyniku dużych strat wzrosłyby ceny żywności, szczególnie chleba i nie tylko. Wzrost ceny bochenka chleba o 10-12 groszy to nie problem, przy 1 mld złotych strat w rolnictwie. Ale wzrost o 1 złoty na bochenku chleba nie obyłby się bez reakcji. Doszłoby to protestów, ludzie domagaliby się interwencji rządu, ale ten nie będzie mieć wystarczających środków na zażegnanie kryzysu. Dojdzie więc do rewolty. Dalej scenariusz może sobie dopisać każdy. To brzmi nierealnie, a jednak. Pytanie tylko kiedy i w jakich okolicznościach?  

Tak więc warto się tym martwić i warto zacząć zastanawiać, jak zmierzyć się z tym problemem.A dotyczy do zarówno zwykłych ludzi, jak i władz. To że klimat się ociepla, a w Arktyce lód topnieje coraz szybciej - to jednak coś się dzieje. 


Zobacz także:

• Żądza zniszczenia IV - okrutne prognozy, piątek, 6 maja 2016 
• Arktyczny zmierzch cywilizacji, wtorek, 7 października 2014
  Kiedy Ocean Arktyczny będzie wolny od lodu, jego ciemna powierzchnia pochłonie gigantyczne ilości energii słonecznej. W rezultacie temperatura w Arktyce znacząco wzrośnie. To zmniejszy różnicę temperatur między Arktyką i równikiem, a tym samym zmniejszy ilość ciepła zmierzającego od równika w kierunku północnym, powodując spowolnienie wiatrów tworzących prąd strumieniowy. Prąd strumieniowy w takich warunkach zaczyna falować, a to z kolei prowadzi do anomalii w pogodzie. Proces ten już zresztą od kilku lat obserwujemy...