Tymczasem na Grenlandii też się topi

Topnienie lądolodu na Grenlandii w ciągu ostatnich kilku przybrało na sile. Z drugiej strony, zasięg topnienia pozostaje stosunkowo niewielki na tle ostatnich kilkunastu lat.

 Zasięg topnienia grenlandzkiego lądolodu w procentach jego powierzchni w 2020 roku względem średniej 1981-2010. NSIDC
 

Na podstawie danych NSIDC należy wnioskować, że zakres roztopów choć jest powyżej średniej, to pozostaje stosunkowo niewielki na tle ostatnich 10-12 lat. Zwłaszcza gdy zestawimy dane z rokiem 2012, kiedy to ponad 90% wyspy w pierwszej połowie lipca zostało ogarnięte roztopami.  Większe szacunki prezentuje DMI, gdzie w ciągu ostatnich dni zasięg roztopów przekroczył 40% powierzchni lądolodu. 

Dzienny bilans strat/zysków grenlandzkiego lądolodu w przełożeniu na opady (ekwiwalent wody w mm) w milimetrach. Czerwony kolor oznacza straty, niebieski zyski. Mapa po lewej: stan na 24 czerwca 2020 roku. Mapa po prawej: skumulowany od 1 września 2019 do 23 lipca 2020 bilans zysków i strat masy grenlandzkiego lądolodu. DMI/Polarportal

Sytuacja inaczej się prezentuje, gdy weźmiemy pod uwagę rzeczywistą skalę topnienie, czyli utraty masy lądolodu. Bardzo silne roztopy występują na zachodzie wyspy, czemu sprzyjają uwarunkowania geograficzno-klimatyczne w głównej mierze związane z prądami morskimi. No i oczywiście zmiany klimatyczne, z powodu których temperatury rosną, a wraz z nimi skala topnienia. 

Dzienne zmiany strat/zysków masy grenlandzkiego lądolodu wyrażonej w gigatonach w okresie 2019-2020, oraz skumulowany bilans masy powierzchniowej (SMB) od 1 września w zestawianiu ze zmianami z rekordowego okresu 2011/12. Wykres nie uwzględnia masy traconej, gdy lodowce cielą się i lód trafia do morza. DMI/Polarportal
 

Należy pamiętać, że każdego roku jest inaczej, a o roztopach decyduje nie tylko temperatura, ale i też opady, które wpływają na to, ile wyspa traci lub zyskuje lodu. Z danych DMI wynika, że w ciągu ostatnich dni topnienie znacznie przybrało na sile, przekraczając średnią wieloletnią. Dziennie wyspa traci od 5 do 7 gigaton lodu. Jak możemy zauważyć na mapach obok (kliknij, aby powiększyć) w sporej części Grenlandia była dość zimna, tylko na zachodzie, zwłaszcza na południowym zachodzie temperatury przekraczały średnią nawet o 4^oC. Jednocześnie na wyspie było sucho, wręcz bardzo sucho, także w regionie gdzie występowały niskie temperatury, związane z obecnością wyżu barycznego.

Temperatury na Grenlandii w dniach 20-23 lipca 2020 roku. Earthnet

Ostatnie dni na wyspie były na jej zachodnim wybrzeżu bardzo ciepłe. Stała za tym dość spora adwekcja ciepła związana z silnym układem niskiego ciśnienia znad Labradoru, co pokazuje mapa obok. Temperatury w pewnej odległości od wybrzeża przy granicy z lądolodem przekraczały ostatnio 10^oC. Dane pomiarowe jednej ze stacji PROMICE, znajdującej się na 67^oN, na wysokości 1270 m.n.p.m. pokazują, że 23 temperatura wzrosła do 1,78^oC. To dużo, mówimy to o wysokości ponad 1200 m.n.p.m. za kołem polarnym. Należy zwrócić tu uwagę na temperatury wód. W tym roku Morze Labradorskie i Baffina są bardzo ciepłe.

Zachodnie wybrzeże Grenlandii 23 lipca 2020 roku. NASA Worldview

Według prognoz, w ciągu najbliższych godzin i dni topnienie na zachodzie wyspy znacznie się zmniejszy, być może nawet spadnie całkiem do zera. Całościowo sezon się nie zakończy, gdyż ciężar roztopów znajdzie się na północy i na północnym wschodzie wyspy. W tym roku roztopy na wyspie będą słabsze niż w 2019 i 2012 roku, ale i tak silniejsze niż zwykle.

Zobacz także:

• Topnienie na Grenlandii rozkręciło się, ale pozostaje w granicach średniej, czwartek, 25 czerwca 2020 Przez ostatnie dni i tygodnie szybko roztapiał się lód morski po stronie rosyjskiej. Po stronie amerykańskiej było spokojnie, także na Grenlandii niewiele się działo. Teraz to się zmienia. Ostatnio nasiliło się topnienie lodu w cieśninach wysp Archipelagu Arktycznego i grenlandzkiego lądolodu.
• Ruszył sezon roztopów na Grenlandii, sobota, 6 czerwca 2020