PIOMAS (sierpień 2020) - odroczony

Sezon topnienia czapy polarnej w Arktyce z powodu przebiegu wzorców pogodowych okazał się bardzo podobny do zeszłorocznego. Patrząc na dane z Polar Science Center, należy stwierdzić, że miniona zima za sprawą najsilniejszego od lat wiru polarnego zatrzymała na chwilę to co  nieuniknione.

Objętość lodu w Arktyce w 2020 roku względem wartości z ostatnich lat i średniej 1979-2001. PIOMAS

Według danych Pan-Arctic Ice Ocean Modeling and Assimilation System (PIOMAS) na koniec sierpnia objętość lodu morskiego nie spadła poniżej 4000 tys. km³ tak jak w 2012 roku, czego przyczyną są taki a nie inny przebieg warunków pogodowych w sierpniu. 31 sierpnia/1 września objętość ta wyniosła dokładnie 4311 km³, czyli 392 km³ więcej niż w 2012 roku.  Animacja obok (kliknij, aby powiększyć) pokazuje zmiany grubości czapy polarnej w sierpniu tego roku. Mimo braku rekordowych roztopów, przez cały sierpień lód mający powyżej dwóch metrów znacznie zmniejszył swoją powierzchnię.  

Grubość arktycznego lodu morskiego dla 31 sierpnia w latach 2007-2020. 

Na tle ostatnich kilkunastu lat zmiany są duże.  Zupełnie inaczej niż dziś stan lodu wyglądał w 2007, a potem w 2008 roku po tym, jak wcześniej doszło do spektakularnych roztopów. Na tle ostatnich lat zmiany są niewielkie, gdyż napędzaniu letnich roztopów nie sprzyjały wzorce pogodowe. Choć wzrosły temperatury, a ten rok był rekordowy, to z doświadczenia wiadomo, że ważnym czynnikiem w topnieniu czapy polarnej jest odpowiedni wiatr. Presja pogodowa w sierpniu była nieco większa niż rok temu, ale trzeba mieć na uwadze warunki zimowe.

  Grubość lodu morskiego w sierpniu 2020 roku i jej odchylenia w stosunku do średniej 1981-2010. PIOMAS/Zachary Labe
 

Tyle tylko, że wir polarny odroczył w czasie to, co z punktu widzenia fizyki klimatu jest już nieuniknione. Niezależnie od tego, jaki weźmie się okres odniesienia, to cały czas przeważają miejsca, gdzie grubość pokrywy lodowej jest mniejsza lub nie ma jej tam, gdzie być powinna. Należy teraz postawić pytanie: Czy kolejne zdarzenie z wirem polarnym umocni czapę polarną? Niestety nie. Kolejne sezony topnienia zredukują to, co zostało wypracowane. I dołożą od siebie, jeśli warunki atmosferyczne będą gorsze niż w tym, czy w poprzednim roku.

Na tej tabeli przedstawiona jest dokładna rozpiska objętości lodu na 1 września. W różowych kolumnach przedstawione są różnice względem poprzednich lat i średnich dekadowych, także ich procentowe wartości. Procentowa różnica względem 2012 roku jest spora, gdyż tempo utraty lodu ze względu na pogodę nie było takie jak wtedy. Gdyby Arktykę nawiedził sztorm o takiej sile jak wtedy i takiej jak wtedy trasie przejścia, to teraz czapa polarna wyglądałaby inaczej. Być może nawet byśmy teraz nie mówili o czapie polarnej a lodzie ciągnącym się wzdłuż wysp Archipelagu Arktycznego i Grenlandii.

Grubość arktycznego lodu morskiego w 2020 roku w stosunku do okresu 2006-2019 i średnich wartości z lat 80. i 90. XX wieku. PIOMAS

W tym sezonie czapa polarna topiła się wystarczająco szybko, by grubość lodu zanotowała duży spadek. Jeszcze na początku lipca średnia grubość wnosiła 1,4 metra. Przez cały lipiec ekstremalnie wysokie temperatury doprowadziły do spadku - do 1,18 metra. Warunki pogodowe w sierpniu spowolniły ten spadek - 1 września średnia grubość lodu wyniosła 1,03 metra. 

Zmiany średniej miesięcznej ilości lodu morskiego w Arktyce dla sierpnia w latach 1979-2020 i ekstrapolacja trendu. Dane PIOMAS

Średnia objętość lodu w sierpniu tego roku wyniosła 5300 km³, to 300 km³ więcej niż w 2012 roku. Jednocześnie ilość lodu morskiego w sierpniu tego roku była 71% mniejsza niż w 1979 roku i 55% mniejsza w stosunku do okresu 1979-2019. Od 2012 roku się się więc nie zmieniło, ale trend to trend. Patrząc na zmiany z ostatnich dziesięcioleci, nie ulega wątpliwości, że Arktyka wolna od lodu nie jest perspektywą odległej przyszłości.

Statek badawczy Polarstern na biegunie północnym 19 sierpnia 2020 roku. Instytut Alfreda Wagnera

Jeśli nic się nie zmieni, to za 15 lat w sierpniu nie będzie już lodu na Oceanie Arktycznym. Z trendu należy wywnioskować też to, że pobicie rekordu z 2012 roku, to kwestia 1 lub 2 lat. Ta dekada będzie erą wielkich roztopów. Tylko jak mają się dane na wykresach do rzeczywistości, którą możemy zobaczyć na zdjęciach? Dzięki wyprawie badawczej MOSAiC możemy zobaczyć to na własne oczy.

Zobacz także: 

• PIOMAS (lipiec 2020) - ekstremalnie szybkie zmiany, roda, 5 sierpnia 2020 Ponownie wróciła sytuacja, kiedy to sezon topnienia 50/50 zakończy się lub nie rekordem we wrześniu. Według danych Pan-Arctic Ice Ocean Modeling and Assimilation System (PIOMAS) topnienie czapy polarnej w lipcu tego roku było na tyle szybkie, by objętość lodu znalazła się na drugiej co do wielkości pozycji. 
• PIOMAS (czerwiec 2020) - stopniowe zbliżanie się do rekordowych wartości, poniedziałek, 6 lipca 2020