Szykuje się duży wzrost temperatur w Arktyce

Zarówno w kwietniu jak i w pierwszej połowie maja tempo topnienia czapy polarnej Arktyki utrzymywało się w granicach średniej wieloletniej, a nawet wolniej niż zwykle. Z drugiej strony rozmiary czapy polarnej - zasięg lodu (extent) utrzymywały się zdecydowanie poniżej średniej. To może jednak się zmienić, gdyż w Arktyce formują się warunki atmosferyczne sprzyjające roztopom.

Zasięg arktycznego lodu morskiego w 2022 roku względem wybranych lat oraz średniej 1981-2010. Wykres pokazuje zapis dziennych odczytów w 5-dniowej średniej. NSIDC

Tempo spadku zasięgu lodu morskiego w dniach 1-17 maja według danych NSIDC było mniejsze - niespełna 40 tys. km²/dzień, podczas gdy średnia 1981-2010 wynosi 50 tys. km²/dzień. W rezultacie obecne zlodzenie Arktyki pozostaje poza pierwszą dziesiątką najmniejszych w historii pomiarów wartości, ale wciąż utrzymuje się poniżej średniej. 

Powierzchnia lodu morskiego w 2022 roku na tle wybranych lat, średnich dekadowych oraz jej odchylenia w stosunku średniej 2000-2019. Dane NSIDC, wykres Nico Sun

Podobnie jest w przypadku powierzchni (area), choć tutaj doszło do wyraźnego spadku w pierwszej dekadzie maja, gdzie przez trzy dni znikało ponad 100 tys. km² lodu.  

Prognozowane na 19-22 maja 2022 roku warunki pogodowe w Arktyce i obszarach rozciągających się wokół niej. Tropical Tidbits

Możliwe, że jest to tylko cisza przed burzą. Według prognoz sytuacja może ulec zmianie. Nad Morzem Beauforta ponownie wraca do gry ośrodek wysokiego ciśnienia, który będzie odrywał kluczową rolę w redukcji lodu. Tym razem w kontekście wzrostu temperatur. Choć wiatr wywołany przez wyż, jak możemy zauważyć na mapach, także będzie miał niekorzystny dla czapy polarnej wpływ, rozszerzając m.in połynie powstałe u wybrzeży Alaski. Animacja obok (kliknij, aby powiększyć) pokazuje, że wyż baryczny spowoduje wzrost dodatnich anomalii temperaturowych (+ 3-5^oC względem wielolecia), co w praktyce oznacza naprawdę duży wzrost temperatur. W pierwszej połowie maja temperatury w sektorze pacyficznym były wysokie, ale obejmowały dość niewielki obszar Oceanu Arktycznego. Teraz to się zmieni.

Wizualizacja prognozowanych na 22 maja 2022 układu wiatrów i temperatur w Arktyce. Earthnet

Ogólnie w sektorze pacyficznym, czyli od wybrzeży Alaski, Jukonu do wybrzeży wschodniej części Syberii w najcieplejszym momencie dnia było -8^oC. Na Wyspie Wrangla w pierwszym tygodniu maja było nawet -11^oC. W ciągu ostatnich dni około -3^oC. Teraz może dojść do wzrostu temperatur powyżej zera na dłużej niż tylko dwa dni, jak to miało miejsce w dniach 14-15 maja. Co warto podkreślić, wyż baryczny spowoduje na tyle duży wzrost temperatur, że odwilż (jak pokazuje to powyższa mapa) dotknie obszary centralnej Arktyki, powyżej 80^oN. I to dość spore połacie regionu, a nie punktowo. 

Amerykańska część Morza Czukockiego 17 maja 2022 roku. NASA Worldview

Jakie dokładnie będą tego skutki, i jak wpłynie na wrześniowe minimum zasięgu lodu morskiego, tego do końca nie wiadomo. Z pewnością taki wzór pogodowy odciśnie swój ślad w czapie polarnej i przyspieszy topnienie w trzeciej dekadzie maja. 

 

Wysokie temperatury w Arktyce, silne roztopy latem przekładające się potem na dalsze wysokie temperatury, to przepis na wzorce pogodowe, które negatywnie wpływają na rolnictwo i gospodarkę przede wszystkim państw leżących w Europie. 

Zobacz także:

• Jakość arktycznej pokrywy lodowej uległa znacznemu pogorszeniu, piątek, 13 maja 2022 Rosnące od końca lutego temperatury w Arktyce sprawiają, że pokrywa lodowa coraz bardziej ulega fragmentacji.
• Postępuje degradacja lodu na Morzu Beauforta, poniedziałek, 9 maja 2022