Kwiecień 2022 - wczesne topnienie u wybrzeży Alaski

W kwietniu 2022 roku ogólne tempo spadku zasięgu lodu morskiego Arktyki było wolniejsze niż zwykle. Szybki topił się lód na Morzu Beringa i Ochockim, czyli na zewnętrznych akwenach Arktyki. Z drugiej strony, na koniec miesiąca odnotowano poważne zmiany na Morzu Beauforta. W kwietniu doszło też do sporych zmian na Morzu Czukockim.

Średni zasięg arktycznej pokrywy lodowej w kwietniu 2022 roku. Fioletowa linia pokazuje średni zasięg lodu z lat 1981-2010 dla kwietnia. Sea Ice Index - NSIDC

Kwiecień jeśli chodzi o ogólne zmiany w Arktyce, nie wyróżniał się niczym szczególnym. Co ciekawe nie był to miesiąc też ekstremalnie ciepły, tak jak marzec. Średni zasięg lodu morskiego dla kwietnia 2022 to 14,06 mln km², czyli 0,63 mln km² mniej niż wynosi średnia 1981-2010. To jedenasta najmniejsza w historii pomiarów wartość. Wydaje się, że jest to sporo, ale mamy XXI wiek i wszystkie pozostałe wartości dla kwietnia obejmują ten wiek. Rekordzistą jest rok 2018. Tradycyjnie tak jak w poprzednich latach, najmniejsze zlodzenie występowało między Svalbardem, a Nową Ziemią, jednak w tym roku różnice były mniejsze.  Mapa obok (kliknij, aby powiększyć) pokazuje anomalie koncentracji lodu morskiego dla kwietnia 2022 roku.  

 

 

Zmiany zasięgu i koncentracji arktycznego lodu morskiego w kwietniu 2022 roku. NSIDC/Sea Ice Analysis Tool

 

Duże zmiany zaszły na Morzu Beringa i Ochockim, i tam obszar lodu na koniec kwietnia był wyraźnie mniejszy od wartości średniej wieloletniej. Pokrywa lodowa topiła się w kwietniu dość wolno, najmniejsze zmiany wręcz pauza miały miejsce w pierwszej dekadzie miesiąca - ubyło tylko 86 tys. km². 

Zmiany zasięgu arktycznego lodu morskiego w 2022 roku w stosunku do ostatnich lat i średniej 1981-2010.

Ogólnie rzecz biorąc zasięg lodu przez cały kwiecień utrzymywał się poniżej dolnego odchylenia standardowego, co ilustruje powyższy wykres. Średnie tempo spadku zasięgu lodu morskiego w kwietniu 2022 roku wyniosło 30,5 tys. km² /dzień, było więc wolniejsze od średniej wieloletniej, która wynosi 37 tys. km² /dzień.

 

Odchylenia temperatur od średniej 1981-2010 dla kwietnia 2022 roku. Wartość anomalii na poziomie ciśnienia 925 hPa (750 m.n.p.m). NOAA/ESRL

 

Kwiecień w Arktyce nie był już tak ciepły jak marzec, ale i tak temperatury były wyraźnie wyższe od średniej wieloletniej. Na większości obszarów temperatura była od 2 do 3^oC wyższa od średniej. Najwyższe odchylenia zanotowano nad Morzem Beauforta - nawet do 6^oC. Przyczyną tego stanu rzeczy był silny wyż, który utrzymywał się w regionie (mapa obok, kliknij, aby powiększyć). O ile na początku kwietnia nad środkową częścią Morza Beauforta było około -25^oC, to w połowie miesiąca temperatury wzrosły do -18^oC, a pod koniec już do -12^oC. W dalszym ciągu utrzymywały się więc temperatury ujemne, ale obecność wyżu doprowadziła do fragmentacji paku lodowego. Lekki mróz natomiast uniemożliwił zamarznięciu szczelin, które teraz pochłaniają energię słoneczną i przyczyniają się do dalszej degradacji lodu. Nie zniknęła także rozległa połynia na Morzu Czukockim u wybrzeży Alaski, która powstała w marca, ale potem ze względu na temperatury zmarzła. Teraz już tak się nie stało.

Zmiany średnich miesięcznych temperatur w latach 1975-2022 dla kwietnia (obszar - 65-90^oN). Wykres przedstawia zmiany roczne (cienka krzywa) i zmiany wygładzonej średniej 5-letniej (grubsza krzywa). NOAA/NCEP

Średnia przypowierzchniowa temperatura w Arktyce w kwietniu 2022 roku wyniosła -11,97^oC, to 2,45^oC więcej niż wynosi średnia z okresu 1981-2010. Arktyka ociepla się znacznie szybciej niż reszta świata z uwagi na zmiany powierzchni lodu. Kwiecień nie był miesiącem rekordowo ciepłym, ale jednym z najcieplejszych w tym stuleciu.

Średni miesięczny zasięg lodu morskiego dla kwietnia w latach 1979-2022.

Średnioroczne tempo spadku zlodzenia w trendzie wynosi dla kwietnia 2022 roku 37,9 tys. km², a więc 2,6% na dekadę w stosunku do średniej 1981-2010. Od 1979 roku zlodzenie arktycznych wód w przypadku kwietnia skurczyło się o 1,68 mln km².

Wiek lodu
Wraz z nadejściem wiosny nadszedł czas, by ponownie sprawdzić wiek lodu morskiego, a dokładnie, jaki udział zajmuje lód sezonowy i wieloletni po roztopach z 2021 roku i sezonie zamarzania 2021/22. 

Zmiany obszaru, jaki zajmuje lód wieloletni i jednoroczny od 1985 roku do dziś. Powyżej mapy przedstawiające rozmieszczenie lodu wieloletniego i jednorocznego w marcu 1985 i 2022 roku.

Wielkość starego lodu ma wpływ na to, jak bardzo może się skurczyć powierzchnia czapy polarnej w czasie lata. Dziś, jak pokazuje wykres, udział lodu powyżej 4 lat to tylko 3,1% powierzchni całości czapy polarnej. Na początku lat 80. XX wieku udział ten wynosił ponad 30%.

 

 

Sytuacja na Antarktydzie
Po rekordowo niskim zasięg lodu w lutym i rekordowo niskim minimum antarktycznym, warunki dla zamarzania Oceanu Południowego były już korzystne. Jednak zasięg lodu w dalszym ciągu pozostawał niski. 

Średni zasięg antarktycznej pokrywy lodowej w kwietniu 2022 roku. Fioletowa linia pokazuje średni zasięg lodu z lat 1981-2010 dla kwietnia. Sea Ice Index - NSIDC 

 

Powyższa mapa pokazuje, że w wielu miejscach granica lodu przebiegała dalej na południe niż średnia z lat 1981-2010. To przede wszystkim obszar Morza Weddella i Rossa. Wykres obok  pokazuje, że mimo ogromnych spadków zlodzenia Oceanu Południowego, wieloletni trend jeszcze jest dodatni. Wynosi jednak już tylko +0,9% zmiany zasięgu lodu na dekadę. Jeśli klimat Antarktydy będzie się ocieplać, należy oczekiwać, że za kilka lat trend zacznie się robić już ujemny.

Na podstawie National Snow and Ice Data Center: Springtime in the Arctic

Zobacz także

• Marzec 2022 - wiosna z rozruchem i przerwami, środa, 6 kwietnia 2022 Po osiągnięciu 25 lutego maksymalnego zasięgu lodu morskiego, sezon topnienia przebiegał w marcu z przerwami.
• Luty 2022 - Maksymalne wartości w Arktyce, minimalne na Antarktydzie, środa, 9 marca 2022