Postępuje degradacja lodu na Morzu Beauforta

Tempo topnienia czapy polarnej w Arktyce w pierwszych dniach maja było powolne, podobnie zresztą jak w kwietniu. Działał jednak inny czynnik, który o tej porze roku nie oznacza dramatycznej zmiany powierzchni lodu, ale zmiany w jego ilości już tak.

Powierzchnia lodu morskiego w 2022 roku na tle wybranych lat, średnich dekadowych oraz jej odchylenia w stosunku średniej 2000-2019. Dane NSIDC, wykres Nico Sun

Powierzchnia lodu morskiego skurczyła się w dniach 30 kwietnia - 8 maja o niecałe 0,2 mln km², z czego większość tego spadku miała miejsce w dniach 7-8 maja. Temperatury w Arktyce nie są jeszcze zbyt wysokie, a czynnikiem spowalniającym topnienie był wiatr. Dlaczego? Wiatr jednocześnie zmieniał dość mocno zasięg lodu, co pokazuje wykres NSIDC obok - dochodziło do jego fragmentacji. Wiatr także fizycznie przemieszczał lód, zmieniając jego granicę. W tym samym okresie zasięg lodu (extent) spadł o 0,42 mln km², czyli dwa razy więcej niż spadek powierzchni.

 Zmiany powierzchni lodu morskiego na morzach: Beringa, Grenlandzkim, Karskim i Beauforta w 2022 roku. NSIDC
*Przedstawione dane uwzględniają większy obszar arktycznych akwenów niż geograficzny. Obejmują część wód Basenu Arktycznego. Morze Czukockie ma 620 tys. km²

Chodzi tu dodatnie o dipol arktyczny, który w kwietniu i na początku maja tego roku był dość częstym zjawiskiem. Mapa obok (kliknij, aby powiększyć) ilustruje średni rozkład ciśnienia w pierwszych dniach maja. Układ niskiego ciśnienia, zwany często niżem tajmyrskim napędzał wraz z amerykańskim wyżem wiatry wiejące od Pacyfiku do Atlantyku, kierując lód do cieśniny Fram. W efekcie zaobserwowano wyraźny spadek powierzchni lodu na Morzu Czukockim, a wzrost na Grenlandzkim. Tym samym sumaryczny spadek powierzchni lodu był powolny. Dipol jest zjawiskiem wzmacniającym ubytek lodu, ale o tej porze roku. Z kolei reakcja zmiennej, jaką jest powierzchnia lodu morskiego jest niewielka.  

 

Dzisiejsze i prognozowane na 10-12 maja 2022 roku warunki pogodowe w Arktyce i obszarach rozciągających się wokół niej. Tropical Tidbits

Niekorzystny dla czapy polarnej Oceanu Arktycznego wzór baryczny utrzyma się do 10 maja, a potem zacznie wygasać. Wizualizacja wiatrów pokazuje zmiany do 12 maja 2022. Do 11 maja układ wiatrów będzie prowadzić do eksportu lodu w kierunku cieśniny Fram. Tam kry lodowe zostaną wyniesione na wody Morza Grenlandzkiego i będą się powoli topić. Zmiany powierzchni na tym akwenie będą więc niewielkie, możliwe że dalej będzie notowany przyrost, choć coraz słabszy. Jednocześnie będzie postępować degradacja lodu na Morzu Beauforta. Potem sytuacja według prognoz powinna się uspokoić. Ale tak jak kilka dni wcześniej prognozowano zastój w dodatnim dipolu, to szybko okazało się, że potrwał on raptem dwa dni.

Rozstrajająca się połynia w pokrywie lodowej Morza Beauforta 8 maja 2022 roku. NASA Worldview

Powstające się połynie w pokrywie lodowej Wschodniego Syberyjskiego Szelfu Kontynentalnego  8 maja 2022 roku. NASA Worldview

Zmiany są dość podobne do tych z 2012 roku. A prognozy długoterminowe wskazują, że dodatni dipol nie zniknie całkowicie. Jeśli spojrzymy na mapa koncentracji lodu morskiego obok oraz na zdjęcia satelitarne, to zobaczymy zmiany, które mogą wskazywać na szybkie topnienie lodu w okresie letnim. Naruszony został poważnie pak lodowy na Morzu Beauforta, także na Morzu Łaptiewów i Wschodniosyberyjskim widać jak duża jest słabość pokrywy lodowej. To samo pokazuje sektor atlantycki. Silne wiatry, które tam ostatnio występują w połączeniu ze słabym mrozem powodują, że pak lodowy Morza Barentsa i Karskiego nie jest już pakiem, lecz krą lodową. Problem stanowi też spora ilość pary wodnej, bo sztorm pobiera wilgoć z Atlantyku, a para wodna jak wiemy, jest gazem cieplarnianym.

Zobacz także:

• Niekorzystne wiatry doprowadzają do poważnych zmian w czapie polarnej Arktyki, wtorek, 3 maja 2022 Ostatnie kilka dni w Arktyce, to wzmożona fragmentacja pokrywy lodowej, a także sprzyjający późniejszym roztopom dryf lodu morskiego.