PIOMAS (maj 2019) - asy rzucone w polarnej grze

Efekt chłodnego lata, czy zimnej jesieni i początku zimy 2018/19 jest szybko niwelowany przez niezwykle ciepłą wiosnę. Co gorsza, presja na arktyczny lód morski trwa dalej. Obecny trend spadku objętości lodu w tym sezonie być może na rekord nie wskazuje, ale na znaczny ubytek i przybliżenie się do rekordu z września 2012 roku jak najbardziej tak.

Objętość lodu w Arktyce w 2019 roku względem wartości z ostatnich lat i średniej 1979-2018. PIOMAS

2017 rok w wyniku ekstremalnie ciepłej zimy i wcześniejszej jesieni ustanowił rekord dla zimowej i szczytowej (w kwietniu) objętości lodu, co wyraźnie pokazują wykresy. Jeszcze 1 kwietnia tego roku różnica wobec rekordowego wtedy 2017 wynosiła nieco ponad 1800 km³. Tegoroczny ciepły kwiecień, warunki pogodowe, zmiany w Cieśninie Naresa, to wszystko sprawiło, że w kwietniu ta różnica zaczęła spadać. Na koniec kwietnia z 1808 km³ zrobiło się 1665 km³. Potem było jeszcze szybciej. Już w połowie maja dystans do rekordzisty spadł do 1152 km³. Wykres obok (kliknij, aby powiększyć) pokazuje wyszczególnienie zmian objętości lodu z ostatnich tygodni względem ostatnich lat.

Objętość lodu w Arktyce w 2018 roku względem wartości z okresu 1979-2017. PIOMAS/Zack Labe 
 

Działanie stabilnych ośrodków wysokiego ciśnienia, czego rezultatem był wzrost temperatur, oraz eksport lodu w Cieśninie Naresa, to wszystko sprawiło, że dystans do rekordzisty szybko się skurczył. Maj był w Arktyce najcieplejszym miesiącem w historii. Na koniec minionego miesiąca objętość lodu wyniosła 19111 km³, była więc o 1015 km³ większa niż w rekordowym 2017 roku. Ilość lodu w Arktyce jest nieco ponad 300 km³ mniejsza niż w 2012 roku, kiedy padł rekord wrześniowego minimum. Objętość lodu 31 maja była drugą najmniejszą w historii pomiarów, a wynoszący w całym maju spadek jego ilości o 3234 km³ jest trzecim najszybszym w historii pomiarów, po 2010 i 2012 roku. Zestawienie obok przedstawia zmiany różnic ilości lodu względem lat poprzednich.

 Grubość lodu morskiego Arktyki w maju 2019 roku i anomalie grubości w stosunku do średniej 1981-2010. PIOMAS/Zack Labe
 

W ciągu ostatnich kilkunastu tygodni zaszły zmiany, które prawie całkowicie wyeliminowały skutki chłodnego lata i mroźnego listopada 2018. Karty ponownie zostały rzucone na stół. Objętość lodu jest podobna do tej z 2012 roku, grubość czapy polarnej także nie wygląda dobrze. Mapa obok pokazuje anomalie grubości lodu dla maja w stosunku do średniej 2011-2018. Nadmiarowa ilość lodu znajduje się w sąsiedztwie Oceanu Atlantyckiego, a to nie jest dobre ułożenie ze względu na działanie ciepła oceanicznego i dipola arktycznego.

Grubość arktycznego lodu morskiego w 2019 roku w stosunku do okresu 2005-2018 i średnich wartości z lat 80. i 90. XX wieku. PIOMAS

W odpowiedzi na cieple warunki jakie miały miejsce już w marcu, a także działanie dipola arktycznego i potem  kontynuację tych zmian, grubość pokrywy lodowej swoją maksymalną wartość osiągnęła nie w maju, a na początku kwietnia - to nowy precedens! W XX wieku zwykle było to w połowie maja, nawet w drugiej jego połowie, bo lód przyrastał bez przeszkód 2000 km od swoich granic. Teraz tak nie jest. Maksimum wypada na początku maja, w kolejnych latach normą będzie kwiecień. Choć wynosząca na koniec maja 172 cm średnia grubość lodu nie jest rekordowa, to zmiany te wyznaczą nową normę. Kolejne sprzężenie, które doprowadzi do całkowitego stopnienia czapy polarnej. 

 Trend spadkowy i odchylenia spadku/wzrostu ilości arktycznego lodu morskiego.

Chłodne warunki jakie miały miejsce latem zeszłego roku i na początku zimy 2018/19 zostały zniwelowane jak pokazuje to wykres. Doszło do spadku ilości lodu względem średnich wartości i tym samym korekty - a więc trend spadkowy postępuje, co pokazuje też wykres poniżej.

Spadek ilości lodu w Arktyce dla maja w latach 1979-2019. Dane PIOMAS

Średnia ilość lodu w maju wyniosła   21 tys. km³ i była tym samym o 32% mniejsza od maksymalnej wartości jaką zanotowano w 1979 roku. Względem wartości z okresu 1979-2018 ilość lodu w minionym miesiącu była 27% mniejsza. Mamy więc postępujący trend wedle którego za 40 lat w maju czapa polarna będzie jakieś 10 tys. km³ mniejsza niż obecnie, czyli tyle ile miała w pierwszej połowie lipca ostatnich lat. To za 40 lat, o ile trend nie przyspieszy. Tak więc za jakieś 80 lat w maju już nie będzie lodu. To odległa i bardzo bliska zarazem przyszłość. 

Zobacz także:

• PIOMAS (kwiecień 2019) - fatalny koniec zamarzania, wtorek, 7 maja 2019 Maksymalna objętość lodu morskiego 2019 nie wypadła ostatecznie pod koniec marca, co nie zmienia sytuacji jeśli spojrzymy na krzywą na wykresie.
• PIOMAS (maj 2018) - krótkotrwały zastój, piątek, 8 czerwca 2018 
• PIOMAS - (maj 2017) - w obliczu zagłady II, niedziela, 4 czerwca 2017