Strony

▼

sobota, 29 maja 2021

Degradacja lodu w Arktyce

Temperatury nad Oceanem Arktycznym coraz częściej przekraczają punkt odwilży. W niektórych miejscach wzrastają do 1oC powyżej zera. Ostatnio na Wyspie Wrangla zanotowano 3,8oC. Nie są to wartości rekordowe, ale od wielu dni utrzymuje się permanentny stan temperatur w mniejszym lub w większym stopniu przekraczających średnią wieloletnią. Mapa obok (kliknij, aby powiększyć) pokazuje aktualny zasięg lodu morskiego w Arktyce. Lód topi się od spodu i od góry - powiększają się połynie, które kilka tygodni powstały głównie pod wpływem wiatru.
 
Zasięg arktycznego lodu morskiego w 2021 roku względem wybranych lat oraz średniej 1981-2010. Wykres pokazuje zapis dziennych odczytów w 5-dniowej średniej. NSIDC
 
28 maja zasięg lodu morskiego według danych NSIDC wyniósł 12,28 mln km2, daleko poza podium, a tempo spadku zasięgu pokrywy lodowej jest od kilku tygodni zbliżone do średniej wieloletniej. Kilka dni temu nastąpiło nieznaczne przyspieszenie wycofywania się granicy lodu.  Jednak sam jego zasięg nie jest tak istotnym czynnikiem stanu pokrywy lodowej. Poza samą grubością i objętością lodu dobrym miernikiem jest koncentracja - stosunek powierzchni (area) do zasięgu (extent). Wykres obok pokazuje, że koncentracja lodu w Arktyce jest bardzo niska. Im niższa, tym gorszy stan czapy polarnej, gdzie więcej jest szczelin, pęknięć i przede wszystkim kry lodowej. Na koncentrację oraz na zasięg i powierzchnię lodu wpływają przy okazji stawy roztopowe - woda na powierzchni lodu, która wprowadza w błąd system pomiarowy. Ale obecność wody na lodzie świadczy i szybkim topnieniu śniegu, który zapewnia dobre albedo dla czapy polarnej. 
 
Stawy roztopowe na przybrzeżnym paku lodowym Morza Łaptiewów obok wyspy Stolbowoj (Wyspy Nowosyberyjskie) 28 maja 2021 roku. Sentinel Playground
 
Śnieg z powierzchni czapy polarnej zaczyna znikać, w jego miejscu pojawia się woda, co widać na powyższych zdjęciach satelitarnych. Zdjęcie obok przedstawia ogólny widok na okolice Wysp Nowosyberyjskich z zaznaczonym miejscem sfotografowanym przez satelitę Sentinel. Zmiana albedo w połączeniu ze stale utrzymującymi się dodatnimi temperaturami będzie oznaczać dalsze, coraz szybsze topnienie pokrywy lodowej. Jeśli pogoda nie ulegnie znaczącym zmianom, umocni się efekt dodatniego sprzężenia zwrotnego: ciemne powierzchnie wody będą pochłaniać energię słoneczną, co spowoduje dalsze topnienie lodu i nagrzewanie się jeszcze większej powierzchni lodu, co doprowadzi do dalszego topnienia czapy lodowej. Zbyt późna zmiana warunków pogodowych na pochmurne i chłodne nie zatrzyma wtedy roztopów. 

Kra lodowa w północno-wschodniej części Morza Łaptiewów  28 maja 2021 roku.Sentinel Playground

Pokrywa lodowa na północnym krańcu Morza Łaptiewów przy Basenie Arktycznym ma postać kry lodowej. Zdjęcie satelitarne pokazuje też, że część kry lodowej zanurza się w wodzie. Mniejsze kry mogły zostać przewrócone pod wpływem sztormu, który kilka dni temu uderzył w region. Spód kry lodowej jest ciemniejszy od jej powierzchni.  

Kra lodowa na Morzu Wschodniosyberyjskim 28 maja 2021 roku. W prawej części zdjęcia widoczna Wyspa Wrangla. NASA Worldview

W sumie cały region rosyjskiej części pokrywy lodowej jest w złym stanie, i ewidentnie zmierza do szybkich roztopów w czerwcu. Dominować zaczyna kra lodowa, co wpływa oczywiście na albedo, przyspieszając dalsze topnienie lodu. Zdjęcie satelitarne Sentinela obok przedstawia fragment w powiększeniu. To gęsto opakowana, ale jednak już tylko kra lodowa. Szczeliny między krami pochłaniają energię słoneczną. 

Dzisiejsze i prognozowane warunki pogodowe w Arktyce i obszarach rozciągających się wokół niej na 30 maja - 1 czerwca 2021 roku. Tropical Tidbits

Albedo będzie działać przez co najmniej kilka najbliższych dni. W rosyjskim sektorze będzie dominować układ wysokiego ciśnienia zapewniający wysokie nasłonecznienie. Wyż będzie się rozbudowywać i 1 czerwca obejmie 2/3 obszaru Oceanu Arktycznego. Jednocześnie układy niskiego ciśnienia pomogą z zaciąganiu ciepłych mas powietrza znad rozgrzewającej się Syberii. Animacja obok przedstawia prognozowane na 31 maja i 1 czerwca odchylenia temperatur od średniej 1979-2000. W pobliżu wybrzeży Morza Łaptiewów i Wschodniosyberyjskiego przewiduje się bardzo silny wzrost temperatur, o ponad 20oC powyżej średniej wieloletniej.

Prognozowane na 29 maja - 2 czerwca uśrednione dobowe temperatury w Arktyce, oraz ich odchylenia od średniej 1979-2000. Climate Reanalyzer
 
Przynajmniej do 2 czerwca temperatury nad prawie całym Oceanem Arktycznym będą 1-3oC wyższe od średniej wieloletniej. W najcieplejszym momencie dnia dodatnie temperatury obejmą niemal cały obszar Oceanu Arktycznego. W tym przypadku - 1 czerwca 6 godzina UTC - odwilż może objąć niemal cały obszar rosyjskich wód arktycznych. Nawet setki kilometrów od wybrzeża temperatura może wzrosnąć do 3oC. Na lądzie, za kołem polarnym temperatury przekroczą 20oC - będzie cieplej niż w Polsce, w której od wielu tygodni z powodu zmian klimatycznych w Arktyce utrzymują się niskie temperatury. 
 
Powierzchnia pokrywy śnieżnej w 2021 roku dla Ameryki Północnej, Europy i Azji w zestawieniu ze średnią 2000-2019. Mapa obok przedstawia odchylenia od średniej 2000-2019. NSIDC, grafika Nico Sun

Wzrost temperatur spowoduje całkowite stopienie śniegu wcześniej niż powinno mieć to miejsce. Mapa pokazuje, że śnieg przykrywa jeszcze część obszarów leżących za kołem polarnym, ale jego zasięg jest mniejszy niż być powinien. Zbyt szybkie topnienie pokrywy śnieżnej umocni dalsze adwekcje ciepłych mas powietrza nad Ocean Arktyczny. Co ciekawe, szybkie topnienie dużej ilości śniegu spowoduje wzrost ilości pary wodnej w atmosferze, co wzmocni latem efekt cieplarniany na Syberii. 
 
Wygląda na to, że silne roztopy faktycznie mogą dojść do skutku, ale obecna sytuacja nie przesądza oczywiście o wyniku wrześniowego minimum. 

Zobacz także:

o 15 komentarzy:

środa, 26 maja 2021

Wstrząsające prognozy NOAA - coraz trudniej mówić o wróżeniu z fusów

Maj 2021 okaże się miesiącem, który stworzył grunt dla ewentualnych, szybkich roztopów w Arktyce. Po pierwsze, poprzez działanie znacznie wyższych niż zwykle temperatur. Po drugie, poprzez wzorce pogodowe, które wymuszały duże ubytki w pokrywie lodowej. Jak pokazuje mapa obok (kliknij, aby powiększyć), dotychczas maj był w Arktyce miesiącem ciepłym. Zwracamy tu uwagę głównie na obszar Oceanu Arktycznego - dwie trzecie jego obszaru to temperatury co najmniej 1oC wyższe od średniej wieloletniej, a połowa obszaru to odchylenia o 2,5oC wyższe od średniej wieloletniej. Taka sytuacja przybliża moment odwilży. Z tego też tytułu prognozy NOAA co do ogromnych roztopów mogą faktycznie się ziścić.   
 
Zasięg arktycznego lodu morskiego w 2021 roku względem wybranych lat oraz średniej 1981-2010. Wykres pokazuje zapis dziennych odczytów w 5-dniowej średniej. NSIDC

Patrząc na zmiany zasięgu lodu (extent) trudno w to uwierzyć, ale zasięg lodu dotychczas utrzymywał się poniżej minimalnego odchylenia standardowego, co pokazuje powyższy wykres. W 2012 roku tempo spadku zlodzenia było podobne do obecnego jeśli chodzi o maj. 

Powierzchnia lodu morskiego w 2021 roku na tle wybranych lat, średnich dekadowych oraz jej odchylenia w stosunku średniej 2000-2019. Dane NSIDC, wykres Nico Sun
 
Podobnie rzecz ma się w przypadku rzeczywistej powierzchni lodu morskiego (area). Tu jednak na skutek wzrostu temperatur oraz ingerencji układów barycznych, widzimy pod koniec maja przyspieszenie spadku. Lód topi się od spodu, trzeba o tym wiedzieć - energia cieplna jest zużywana na jego topnienie, stąd brak wyraźnych dodatnich odchyleń temperatur powierzchni wód. Dodać też trzeba efekt ogrzewania się wód sprzed lat, część tego ciepła jest pod lodem, i robi swoje. Reakcja zasięgu na razie jest słaba, spada za to jakość pokrywy lodowej, co pokazuje wykres obok - stosunek zasięgu do powierzchni. Koncentracja lodu wchodzi na rekordowe poziomy. 
 
Zmiany zasięgu i koncentracji lodu morskiego na Morzu Łaptiewów w dniach 22-25 maja 20201. AMSR2, University of Bremen
 
Głównym teraz obszarem wpływającym na to, że spada drastycznie jakość paku lodowego jest Morze Łaptiewów. Sztorm wprowadził zmiany, co pokazuje powyższa animacja.
  
Prognozy NAA faktycznie mogą się sprawdzić. 

Prognozowane na okres czerwiec-lipiec 2021 odchylenia koncentracji i zasięgu arktycznego lodu morskiego. NOAA: Seasonal climate forecast from CFSv2
 
Im bliżej lata, tym bardziej prawdopodobne, że megatopnienie prognozowane przez NOAA dojdzie do skutku. Od grudnia 2020 roku prognozy co prawda złagodniały (chodzi głównie o zmiany w maju), ale to różnica, która niewiele zmienia. Prognozy odnośnie lata, czyli czerwca i lipca są niemal identyczne jak te sprzed kilku miesięcy. NOAA prognozuje, że czerwiec na północy Syberii będzie cieplejszy niż wynosi średnia wieloletnia. Na całej długości strefy nabrzeżnej odchylenia będą przynajmniej o 1,4oC wyższe od średniej, a na półwyspie Tajmyr i w strefie nadbrzeżnej Morza Łaptiewów co najmniej 1,8oC. Podobnie będzie na północy Kanady. W lipcu odchylenia nieco spadną, ale wciąż będą dodatnie praktycznie na całej długości linii brzegowej Oceanu Arktycznego. 
 
Kra lodowa i rozległa wyrwa w lodzie Morza Łaptiewów 25 maja 2021 roku. NASA Worldview
 
Prędzej czy później dojdzie do katastrofy - czapa polarna stopi się poniżej 1 mln km2. Nagrzeje się Ocean Arktyczny, który potem pochłonie energię cieplną wzmocnioną z powodu wysokiej kontentacji dwutlenku węgla. Z punktu widzenia fizyki klimatu, Arktyka zostanie pozbawiona lodu niezależnie od decyzji politycznych. Pozostaje tylko pytanie: Czy damy radę nie podpuścić do destabilizacji hydratów metanu po tym jak zniknie czapa polarna? Ich destabilizacja oznaczałaby w skrócie koniec cywilizacji. 
 
 
Zobacz także:

o 17 komentarzy:

poniedziałek, 24 maja 2021

Cyklon nad Morzem Łaptiewów

Rosyjską część Oceanu Arktycznego nawiedził sztorm, który objął obszar Morza Łaptiewów i przylegający do niego Basen Arktyczny. Zmiany w pokrywie lodowej są już widoczne. Lód morski na Morzu Łaptiewów uległ znacznej fragmentacji, a proces ten będzie postępować dalej. Pozytywne skutki działania półrocza zimowego przeminęły. Mapa obok (kliknij, aby powiększyć) przedstawia aktualny zasięg lodu morskiego w regionie.
 
Zmiany powierzchni lodu morskiego na Morzu Łaptiewów w 2021 roku. NSIDC
*Przedstawione dane uwzględniają większy obszar arktycznych akwenów niż geograficzny. Obejmują część wód Basenu Arktycznego. Morze Łaptiewów ma 662 tys. km2.
 
Powierzchnia lodu (area) sukcesywnie spada, obecnie jest na poziomie ubiegłego roku, w którym niezwykle szybko otworzyło się Przejście Północno-Wschodnie. W ciągu najbliższych dni powierzchnia lodu na Morzu Łaptiewów może wejść na rekordowe wartości.  
 
Wczorajsze, dzisiejsze i prognozowane na jutro warunki pogodowe w Arktyce i obszarach rozciągających się wokół niej. Tropical Tidbits
 
To jest dość rozległy i głęboki układ niskiego ciśnienia, który powstał na skutek zderzenia się dwóch skrajnych mas powietrza. Upały, które objęły część zachodniej Syberii, przyczyniły się do powstania sztormu. Ciśnienie w niżu nie jest bardzo niskie, ale sąsiadujące wyże dają spory gradient. Z tego powodu prędkość wiatru w porywach nad częścią Morza Łaptiewów i Basenu Arktycznego (mapa obok) przekroczyła 60 km/h, a na nad Basenem Arktycznym nawet 80 km/h. Warto dodać, że ostatnio pogoda nad Oceanem Arktycznym jest dość dynamiczna. 10 dni temu sztorm nawiedził region Morza Karskiego. Od kwietnia często pojawia się dodatni dipol arktyczny, który negatywnie wpływa na objętość lodu morskiego tworzącego czapę polarną Arktyki. 

Pokruszony lód na Morzu Łaptiewów 23 maja 2021 roku. NASA Worldview

Powyższe zdjęcie satelitarne przedstawia pokrywę lodową Morza Łaptiewów. Lód jest mocno pofragmentowany. Obecne warunki pogodowe zauważalnie poszerzą powstałe wcześniej połynie. Do tego układ zaciąga ciepłe masy powietrza z południa. W miejscowości Khatanga temperatury wzrosły dziś do 9oC, nad Morzem Łaptiewów jet odwilż. Mapa obok pokazuje dzisiejsze warunki temperaturowe regionu. Część Oceanu Arktycznego już doświadcza faktu przekraczania punktu odwilży. Z tego powodu będzie się topić śnieg, który przykrywa czapę polarną. Biały śnieg daje wysokie albedo, jego brak przyspieszy dalsze topnienie. 
 
Prognozowane na 24-26 maja uśrednione dobowe temperatury w Arktyce, oraz ich odchylenia od średniej 1979-2000. Climate Reanalyzer
 
Okresowo w ciągu najbliższych dni odwilż obejmie nawet trzy czwarte Oceanu Arktycznego, ale średnia dobowa powyżej zera, jak pokazuje powyższa mapa, będzie na razie mocno ograniczona. Temperatury szybko rosną, i będą przyspieszać topnienie śniegu i lodu. Niewykluczone, że za 10 dni, nawet połowa czapy polarnej zostanie całkowicie lub prawie całkowicie pozbawiona śniegu. Śnieg niemal całkowicie zniknie z lądu, a już teraz jest go niewiele.
 
Zobacz także:

o 11 komentarzy:

sobota, 22 maja 2021

Szybkie zmiany na Morzu Łaptiewów - druga połowa zimy nic pomogła

Pomimo występowania niskich temperatur na północy Syberii w okresie styczeń-marzec 2021 i dobrych warunków dla zamarzania, obecne wzorce pogodowe bardzo szybko nadrabiają czas - lód na Morzu Łaptiewów ulega szybkiej degradacji. 

Zasięg i koncentracja arktycznego lodu morskiego na Morzu Łaptiewów w 2020 i 2021 roku dla 21 maja. AMSR2, University of Bremen

Presja pogodowa w ciągu ostatnich dni nie była w regionie silna. Temperatury powietrza nie wzrosły jeszcze powyżej zera. Problem leży więc pod lodem. Ostatnio naukowcy zwracają na problem "atlantyfikacji". To zjawisko, które zmienia warunki klimatyczne Arktyki na te bardziej przypominające północny Atlantyk. Proces dotyczy głównie Morza Barentsa, ale region Łaptiewów także zaczyna go stopniowo doświadczać. Objawia się to m.in. wrastającym od lat zasoleniem wód Morza Barentsa i Łaptiewów. Zmiany oczywiście nie są wykładnicze tak samo jak w przypadku zaniku lodu morskiego, ale postępują od lat. Wody Oceanu Atlantyckiego coraz łatwej penetrują Ocean Arktyczny, czemu sprzyja zanik lodu morskiego i coraz większe problemy z jesiennym zamarzaniem, za czym stoi właśnie większe niż kiedyś zasolenie wód. Temperatury osłabiają lód od spodu. Brak niskich temperatur wiosną oznacza, że moment maksymalnego przyrostu lodu przypada wcześniej, zaczyna się więc jego wcześniejsze niż zwykle topnienie.  
 
Zmiany powierzchni lodu morskiego na Morzu Łaptiewów w 2021 roku. NSIDC
*Przedstawione dane uwzględniają większy obszar arktycznych akwenów niż geograficzny. Obejmują część wód Basenu Arktycznego. Morze Łaptiewów ma 662 tys. km2.
 
Lód na Morzu Łaptiewów topi się dość szybko. Mimo dobrej kondycji i łatwego zamarzania zimą, zmiany szybko nadrabiają kalendarz, co pokazuje zestawienie map i wykres.  Wartości powierzchni lodu (area) mogą za kilka dni okazać się rekordowe. To niewykluczone, że tak się stanie, biorąc pod uwagę prognozy. Systematycznie spada także koncentracja lodu. Nie jest rekordowa, ale jest na dobrej drodze by za tydzień lub dwa stać się rekordowo mała. Koncentracja lodu określa jego stan, im mniejsza, tym gorszy jest stan paku lodowego, gdzie rośnie udział kry lodowej, a nie litego paku.  
 
Kra lodowa na Morzu Łaptiewów 21 maja 2021 roku. NASA Worldview
 
Lepszy obraz stanu rzeczy daje zdjęcie satelitarne. Jak widać, jakość lodu na Morzu Łaptiewów wygląda bardzo źle. Jedynie wschodnia część akwenu stanowi wciąż jeszcze lity pak lodowy. 
 
Prognozowane warunki pogodowe w Arktyce i obszarach rozciągających się wokół niej na 23-25 maja 2021 roku. Tropical Tidbits
 
W następnym tygodniu obraz Morza Łaptiewów prawdopodobnie będzie wyglądać inaczej niż teraz. 24 maja niż tajmyrski zmieni się sztorm. Wygenerowany zostanie silny wiatr, który z pewnością wywrze wpływ na pokrywę lodową regionu. Wiatr pofragmentuje lód, i zwiększy też powierzchnię powstałych już wcześniej połyni przybrzeżnych. Na domiar złego układ baryczny zaciągnie ciepłe masy powietrza znad ogrzewającej się Syberii. Jednocześnie utrzyma się wzór dodatniego dipola arktycznego, który będzie permanentnie podtrzymywać wysokie temperatury w Arktyce, przesuwając granicą wystąpienia punktu odwilży. Animacja obok przedstawia prognozę anomalii na 24-25 maja. Na razie spadek zasięgu i powierzchni arktycznego lodu jako całości nie jest szybki, ale prawdopodobnie za kilka dni to się zmieni.
 
 
Zobacz także:

o 1 komentarz:

czwartek, 20 maja 2021

Powstają punkty zapalne dla letniego topnienia

W wielu miejscach czapy polarnej powstały już rozległe ubytki, które stają się już zalążkiem dla prawdopodobnie szybkiego topnienie w okresie czerwiec-sierpień. Te obszary, to ciemne powierzchnie wody, które pochłaniają energię słoneczną. Co więcej, w ciągu najbliższych dni temperatury w Arktyce będą znacznie wyższe od średniej wieloletniej.

Powierzchnia lodu morskiego w 2021 roku na tle wybranych lat, średnich dekadowych oraz jej odchylenia w stosunku średniej 2000-2019. Dane NSIDC, wykres Nico Sun

Tempo topnienia lodu morskiego (spadek jego powierzchni i zasięgu) w dniach 1-19 maja było zbliżone do średniej wieloletniej 1981-2010, czy średnich z lat 90. XX wieku i pierwszej dekady XXI wieku. Taka sytuacja nie musi oznaczać, że topnienie nie przyspieszy w czerwcu, bo teraz topi się za wolno i nie powstanie impet. Jak pokazuje historia z ostatnich 5 lat, przyspieszone spadki zlodzenia wiosną przekładają się na zmiany wzorców pogodowych latem, które potem hamują topnienie w sierpniu. Większy problem stanowi jakość lodu, którą mierzymy np. za pomocą koncentracji, ta obecnie wynosi 85% - jest podobna do tej z 2020 roku i 2016. 


Zasięg i koncentracja arktycznego lodu morskiego 19 maja 2021 z zaznaczonymi obszarami występowania ubytków zilustrowanych na poniższym zestawieniu zdjęć satelitarnych. AMSR2, University of Bremen

Poza koncentracją lodu problem stanowią obszary, które mogą, a wręcz już stają się punktem zapalnym dla letniego topnienia. Są one zaznaczone na powyższej mapie. To obszary, gdzie lód zniknął z powodu rosnących temperatur wody i powietrza, wraz z nakładającym się czynnikiem fizycznym wiatru, w tym działania dipola arktycznego. 

Punkty zapalne dla letniego topnienia na Oceanie Arktycznym. Obszary zostały sfotografowane przez satelitę Terra 19 maja 2021. NASA Worldview

Do tych punktów zapalnych należy też dodać obszar między Oceanem Atlantyckim a biegunem północnym, gdzie lód jest mocno pofragmentowany. Wolne przestrzenie mają odmienne albedo, pochłaniają więc energię cieplną. Proces dopiero się zaczyna, więc np. dane DMI tego nie wykazują, ale za kilka dni sytuacja będzie już wyglądać inaczej. Chociaż, jeśli się przyjrzymy, to na Morzu Beauforta widać żółty punkt, tak samo przy wyspach Ziemi Północnej na Morzu Łaptiewów. Woda zaczyna się nagrzewać. Są miejsca na Morzu Beauforta przy wybrzeżu Kanady, gdzie woda ma już nawet +1oC. W innych miejscach pokazanych na mapie jest to średnio -0,5oC - powyżej punktu zamarzania słonej wody morskiej. Miejsca te już nie zamarzną, stanie się to dopiero jesienią. Teraz te wody będą się nagrzewać. Lód w sąsiedztwie tych obszarów jest pokruszony i cienki. Topnienie ewidentnie się rozkręca.

Potencjał ocieplenia albedo (AWP) w 2021 roku w zestawieniu ze zmianami lat poprzednich i średnich dekadowych. Po lewej zmiany dziennej, po prawej wartość energii zakumulowanej. Współczynnik ten pokazuje, ile energii cieplej jest zdolna pochłonąć powierzchnia Oceanu Arktycznego. NSIDC, wykres Nico Sun
 
O tym, że jest źle pokazują pomiary potencjału grzewczego wynikające z właściwości fizycznej, jaką jest albedo powierzchniowe. Zła jakość lodu z pozornie niewielkimi ubytkami przekłada się na wysoki współczynnik AWP. Jest on od kilku dni niemal taki sam jak w 2012. A to już raczej zła wróżba na kolejne tygodnie.  
 
 
Prognozowane warunki pogodowe w Arktyce i obszarach rozciągających się wokół niej na 21-24 maja 2021 roku. Tropical Tidbits
 
Tym bardziej gdy spojrzymy na prognozy. Wzór pogodowy umożliwi dostawy ciepła nad Ocean Arktyczny. Istotną rolę odegra stabilny wyż znad Morza Beauforta, który nie tylko da wysokie nasłonecznienie, ale spowoduje tym samym wzrost temperatur. Powietrze opadając w wyżu, będzie się nagrzewać, resztę zrobi duża ilość CO2, który zwiększy potencjał nagrzewania się powietrza w troposferze. I w końcu wiatr - wyż zredukuje lód na Morzu Beauforta nadając odpowiedni jego dryf. Do tego prognozuje się w ramach dipola arktycznego nasilenie wiatru między Morzem Łaptiewów a Barentsa. 

Prognozowane na 21-25 maja zmiany temperatur w Arktyce (prognoza przedstawia zmiany dla godziny 00 UTC). Climate Renalyzer

Temperatury nad Oceanem Arktycznym będą systematycznie rosnąć. Coraz większe obszary będą doświadczać przekraczania punktu odwilży. Wzmocnieniu ulegnie efekt coraz mniejszego zasięgu pokrywy śnieżnej wokół Oceanu Arktycznego. Ciepło będzie miało lepszy dostęp do Oceanu Arktycznego - to przyspieszy topnienie lodu. Mapa obok (kliknij, aby powiększyć) przedstawia średnią prognozowaną anomalię temperatur w Arktyce na 20-24 maja 2021. Nawet 5oC więcej niż zwykle będzie w centralnej części Oceanu Arktycznego. Cały region będzie 2oC cieplejszy niż być powinien. Nie ulega wątpliwości, że topnienie pokrywy lodowej przyspieszy w trzeciej dekadzie maja. Wstępne dane PIOMAS mówią, że w pierwszej połowie maja spadek objętości lodu był w miary łagodny. 

Zmiany grubości arktycznego lodu morskiego w dniach 8-18 maja 2021. Naval Research Laboratory, Global HYCOM

Na tę chwilę ma to raczej niewielkie znaczenie, patrząc na różnice względem 2012 roku. Z kolei dane HYCOM z Laboratorium Marynarki Wojennej USA pokazują dość niepokojące zmiany między biegunem północnym a wyspami Ziemi Północnej, leżącymi przy półwyspie Tajmyr. Zdjęcie satelitarne obok w sumie potwierdza to, co pokazuje HYCOM. Występują tam liczne szczeliny i formująca się stopniowo kra lodowa. W paku lodowym, który ma więcej niż 2 metry grubości, zmiany te nie występują na taką skalę. Rok temu o tej porze stan lodu w sektorze rosyjskim był gorszy niż obecnie, ale zmiany pogodowe, które są prognozowaną, mogą to bardzo szybko zmienić.

Zobacz także:
o 5 komentarzy:

wtorek, 18 maja 2021

Tropikalna pogoda na północy Rosji

Tropikalnych warunków doświadcza zachodnia część Rosji. Temperatury na naszych szerokościach geograficznych, a nawet wyższych sięgają 30oC. Wysokie letnie temperatury dotarły nawet nad koło podbiegunowe. Sytuacja ta zwiększa ryzyko pożarów lasów, które mogą dorzucić do atmosfery nawet kilkaset milionów ton dwutlenku węgla. Jak pokazuje zdjęcie satelitarne obok, już kilka dni temu pojawiły się pierwsze pożary na Syberii, aktywują się też zarzewia, które przetrwały zimę uwięzione w torfie. 
 
Układ prądu strumieniowego w zachodniej części Eurazji oraz odchylenia temperatur od średniej 1979-2000. Climate Reanalyzer
 
Globalne ocieplenie działa na dwa sposoby. Pierwszy, to ogólny wzrost temperatur wywołany przez zwiększoną ilość CO2 w atmosferze. W wyniku tego padają rekordy temperatur. Przykładowo 16 maja w Krasnofimsku leżącym na szerokości geograficznej stolicy Łotwy zanotowano 32,6oC, tyle o tej porze roku jest zazwyczaj na Sycylii. Rekordów i tropikalnych tym samym wartości temperatur było oczywiście więcej, co potwierdza francuski meteorolog Etienne Kapikian - padło kilkadziesiąt rekordów między Wołgą a Uralem. Drugi sposób działania globalnego ocieplenia to meandrowanie prądu strumieniowego. Na skutek wzrostu temperatur w Arktyce prąd zwalnia i meandruje, w wyniku czego dochodzi do silnej adwekcji ciepła na północ. Ostatnio obszar Oceanu Arktycznego doświadcza wysokich temperatur. Globalne ocieplenie pozwala, aby wyż baryczny podnosił temperatury w Arktyce ponad normę.

Temperatury w Arktyce oraz ich odchylenia od średniej 1979-2000 18 maja 2021 (00 UTC)

Obecne temperatury w Arktyce bardziej przypominają czerwiec niż maj. Wyższe wartości to nie tylko meandrowanie prądu strumieniowego, to także topnienie lodu. Temperatura w niektórych miejscach przekracza punkt odwilży. 

Prognozowana sytuacja temperaturowa na 21 maja 2021 w północno-zachodniej części Rosji.

W strefie koła polarnego zanotowano ostatnio 27oC - 20oC więcej niż być powinno. Z samej stolicy Moskwy wczoraj było 30oC i sytuacja ta w ciągu najbliższych dni się nie zmieni. Zwykle o tej porze roku w Moskwie jest około 17oC. W piątek przewiduje się olbrzymie anomalie i temperatury na poziomie 27oC 200 km za kołem polarnym niedaleko Morza Karskiego. W Polsce natomiast będzie marne 17-18oC.  Szef Rosyjskiej Agencji Meteorologicznej Roman Vilfand prognozuje występowanie wysokich temperatur na półkuli północnej w okresie od maja do lipca, choć nie wyklucza, że utrzymają się jeszcze dłużej. NOAA także potwierdza, że lato wokół Oceanu Arktycznego z wyjątkiem europejskiego wycinka będzie cieplejsze niż zwykle. W praktyce będzie to oznaczało silne roztopy na Oceanie Arktycznym, a także dogodne warunki dla rozwoju pożarów tajgi i tundry. Na razie sytuacja pożarowa w Rosji jest spokojna, ale to się może szybko zmienić.

Zobacz także:
 

o 34 komentarze: