Grudzień 2019 roku charakteryzował się bardzo szybkim przyrostem lodu morskiego w Arktyce. Wszystko to za sprawą wiru polarnego, który zapewniał przez wiele dni niskie temperatury. Warto jednak przy tym zauważyć, że w skali całego grudnia temperatury w Arktyce nie były wcale takie niskie.
Latem minionego roku na Morzu Beauforta i Czukockim doszło do wczesnego początku topnienia, czemu towarzyszyły i były potem konsekwencją wysokie temperatury powierzchni morza. Wrześniowe minimum 2019 było porównywalne z rokiem 2007 i 2016 - drugie najmniejsze w historii pomiarów. Jesienne zamarzanie arktycznych wód było powolne przez pewien czas, potem zdecydowanie przyspieszyło. Dzięki czemu w drugiej połowie grudnia zamarzło Morze Czukockie. Zatoka Hudsona zamarzła pod koniec grudnia. Lód pojawił się też się na Morzu Beringa, na którym w 2019 roku pokrywa lodowa była niewielka, podobnie jak rok wcześniej. Cechą charakterystyczną minionej dekady był niezmiennie niski zasięg arktycznego lodu morskiego w porównaniu do średnich długoterminowych.
Średni zasięg arktycznej pokrywy lodowej w grudniu 2019 roku. Fioletowa linia pokazuje średni zasięg lodu dla okresu 1981-2010 dla grudnia. Sea Ice Index - NSIDC
Już w październiku rozpoczęło się szybsze niż zwykle zamarzanie arktycznych wód z powodu szybko spadających temperatur. Grudzień kontynuował ten trend, w wyniku czego średni dla tego miesiąca zasięg lodu morskiego wyniósł 11,95 mln km2, i był piątym najmniejszym w historii pomiarów ex aequo z 2006 rokiem. Pokrywa lodowa była tym samym o 0,89 mln km2 mniejsza od średniej 1981-2010, a to jak na zmiany z ostatniej dekady jest dosyć niewielką różnicą. Mapa obok (kliknij, aby powiększyć) pokazuje anomalie koncentracji lodu morskiego dla grudnia 2019 roku. Szybkie zamarzanie spowodowało, że na koniec grudnia spadł na siódme miejsce i był najwyższy od 2014 roku.
Zmiany zasięgu lodu morskiego w grudniu 2019 roku. AMSR2, Institute of Oceanography, University of Hamburg
Dobre warunki dla zamarzania zapewniało działanie wiru polarnego. Początkowo niezwykle wolno zamarzające Morze Czukockie w końcu definitywnie zamarzło - 24 grudnia. Tylko w 2016 i 2017 roku akwen ten zamarzł później.
Zmiany zasięgu arktycznego lodu morskiego w 2019/20 roku względem sezonu 2012/13 i średniej 1981-2010.
Średnie tempo wzrostu zasięgu lodu morskiego w grudniu 2019 roku wyniosło aż 82,1 tys. km2/dziennie. Średnia dla grudnia to 64,1 tys. km2 na dzień. W ciągu całego miesiąca czapa polarna powiększyła się o ponad 2,5 mln km2. Tempo zamarzania w grudniu 2019 roku było trzecim najszybszym w historii po roku 2006 i 2016.
Odchylenia temperatur od średniej 1981-2010 dla grudnia 2019 roku. Wartość anomalii na poziomie ciśnienia 925 hPa (750 m.n.p.m). NOAA/ESRL
Temperatury w grudniu często spadały do -30oC, pod koniec miesiąca nawet do -40oC. Ale całościowo, jak ilustruje to powyższa mapa z danych NOAA, w Arktyce było względnie ciepło. Odchylenia w pasie od Morza Czukockiego do cieśniny Fram wynosiły 3-4oC powyżej średniej. Te temperatury powiązane były z cyrkulacją atmosferyczną, bo mimo obecności wiru dochodziło do okresowych adwekcji ciepła. Dodatnie odchylenia były też podyktowane oddawaniem ciepła przez zamarzające rubieże arktycznych wód, jak południowa część Morza Czukockiego. Grudzień 2019 był dziewiątym najcieplejszym w historii pomiarów miesiącem w Arktyce.
Zmiany średnich rocznych temperatur dla Barrow na Alasce i Wyspy Wrangla w latach 1978-2019. NASA/GISS
Grudzień 2019 nie był więc ani ciepły ani zimny. Niemniej temperatury w Arktyce rosną. Powyższe wykresy przedstawiają średnie roczne zmiany wartości dla Barrow i Wyspy Wrangla. W obu przypadkach widać wyraźny wzrost. Od pierwszej połowy lat 80. XX wieku do drugiej połowy lat 10. XXI wieku temperatura w sektorze pacyficznym Oceanu Arktycznego wzrosła 3,62oC.
Średnie procentowe tempo spadku zasięgu lodu morskiego dla grudnia w latach 1978-2019.
Od lat obserwuje się stopniowy, podyktowany globalnym ociepleniem spadek zasięgu lodu morskiego w Arktyce. W przypadku grudnia wynosi on 3,6% na dekadę. Tak więc w całym dotychczasowym okresie pomiarów grudniowa czapa polarna skurczyła się o blisko 15%.
Zahamowanie w lodzie morskim Antarktydy
Średni zasięg antarktycznego lodu morskiego w grudniu 2019 roku w zestawieniu ze średnią 1981-2010.
Na Antarktydzie w ciągu ostatnich lat doszło do znacznego spadku zlodzenia Oceanu Południowego, ale w ostatnich dwóch latach nastąpiło odbicie. Średni dla grudnia 2019 roku zasięg lodu wokół Antarktydy wyniósł 9,3 mln km2, to piąta najniższa w historii pomiarów wartość. Rekord należy do roku 2016 - 8,28 mln km2. Biorąc pod uwagę te dane, na razie nie można mówić o zdecydowanym odwróceniu trendu i tym samym zmianach, jakie mają miejsce w Arktyce. Warto zauważyć, że sytuacja inaczej wygląda w przypadku lądolodu.
Rok 2019 w Arktyce był wyjątkowo ciepły.
Temperatury powietrza w Arktyce były w 2019 roku zauważalnie wyższe od średniej wieloletniej, szczególnie wiosną i latem. Zachary Labe z University of California w Irvine, korzystając z danych z NCEP/NCAR Reanalsysis, zauważył, że temperatura powietrza na wysokości 925 mb na północ od 70oN była jedną z trzech najwyższych w historii pomiarów satelitarnych prowadzonych od 1979 roku w całym okresie od kwietnia do października. Rekordowymi miesiącami były maj i sierpień.
Według NASA Goddard Institute for Space Studies średnie roczne temperatury w Arktyce w 2019 były drugimi najwyższymi w historii pomiarów satelitarnych, najcieplejszy był rok 2016. Temperatury powierzchni morza były wyższe od średniej w okresie letnim. Na wielu obszarach wolnych od lodu temperatury wód były 5oC, a nawet więcej wyższe od średniej. Wysokie temperatury wód utrzymywały się również jesienią, hamując przyrost lodu przez pewien czas.
Rok 2019 w Arktyce był wyjątkowo ciepły.
Temperatury powietrza w Arktyce były w 2019 roku zauważalnie wyższe od średniej wieloletniej, szczególnie wiosną i latem. Zachary Labe z University of California w Irvine, korzystając z danych z NCEP/NCAR Reanalsysis, zauważył, że temperatura powietrza na wysokości 925 mb na północ od 70oN była jedną z trzech najwyższych w historii pomiarów satelitarnych prowadzonych od 1979 roku w całym okresie od kwietnia do października. Rekordowymi miesiącami były maj i sierpień.
Według NASA Goddard Institute for Space Studies średnie roczne temperatury w Arktyce w 2019 były drugimi najwyższymi w historii pomiarów satelitarnych, najcieplejszy był rok 2016. Temperatury powierzchni morza były wyższe od średniej w okresie letnim. Na wielu obszarach wolnych od lodu temperatury wód były 5oC, a nawet więcej wyższe od średniej. Wysokie temperatury wód utrzymywały się również jesienią, hamując przyrost lodu przez pewien czas.
Na podstawie National Snow and Ice Data Center
Zobacz także:
- Listopad 2019 - stabilne zamarzanie na niskim poziomie, piątek, 6 grudnia 2019 Powolny przyrost pod koniec września, oraz w pierwszej połowie października spowodował, że czapa polarna w listopadzie tego roku była drugą najmniejszą w historii 41-letnich pomiarów satelitarnych. W listopadowym sezonie zamarzania wyróżniały się akweny: Morze Czukockie, Zatoka Hudsona i Cieśnina Davisa wraz z Morzem Baffina.
- Październik 2019 - dzika jazda w październiku, środa, 6 listopada 2019
No już nie taka "ciemna". Ponieważ właśnie Słońce zaczyna wychodzić z wyjątkowo długiego, głębokiego i niskiego minimum.
OdpowiedzUsuń