Piekielna bestia - dipol arktyczny i fala ciepła

Sezon zamarzania zbliża się do końca. Statystycznie rzecz biorąc, początek topnienia powinien się rozpocząć za około tydzień. Możliwe ta się stanie, i bardzo możliwe, że zacznie się to w dość ponurym wydaniu. Dipol arktyczny wraca, a towarzyszyć będzie mu niezwykle wysoka dodatnia anomalia temperatur. Mapa obok przedstawia zasięg i koncentrację lodu morskiego dla 5 marca 2017 r.

Zasięg arktycznego lodu morskiego w 2017 roku - seledynowa krzywa, 2016 - czerwona krzywa. NSIDC

O tej porze zwykle czapa polarna ma prawie 16 mln km² - w skład lodu morskiego wchodzą także obszary zewnętrzne, jak Morze Ochockie czy Labradorskie. Teraz zasięg lodu jest o prawie 1,2 mln km² mniejszy niż zwykle. 

Prognozowane warunki pogodowe na 7-11 marca w Arktyce i wokół niej. Tropical Titbits

Przez ostatnie tygodnie panował spokój. Pokrywa lodowa po stronie Oceanu Spokojnego zwiększyła nawet swoją grubość. Teraz sytuacja się zmieni - formuje się dipol arktyczny, z bardzo intensywnym transportem lodu przez Cieśninę Frama. Jeśli prognoza się sprawdzi, to 3/4 lodu będzie podlegało dryfowi w kierunku owej cieśniny, gdzie lód ostatnie się roztopi w ciepłych wodach północnego Atlantyku. 

Prognozowane na 7-11 marca odchylenia temperatur w Arktyce. Climate Reanalyzer

Żądza zniszczenia wraca. Nie tylko w postaci nieprzechylnego wiatru - wracają niezwykle wysokie temperatury. Należy dodać fakt, że w marcu dodatnie anomalie zaczynają się w Arktyce zmniejszać - ciepło z letniego topnienia jest rozpraszane przez cyrkulację mas powietrza. Nad lądami wciąż występują silne nocne mrozy. Ponieważ mamy globalne ocieplenie, to ciepło znacznie wcześniej wbija się nad zimne obszary, tak jak teraz nad zachodnią część Syberii i zachodniej Rosji. Dipol ma to do siebie, że spora część ciepła płynie znad Pacyfiku, a Półwysep Czukocki jest zbyt wąski, by ciepło nie mogło się nie przedrzeć nad obszar Oceanu Arktycznego. Gdyby cyrkulacja byłaby inna, i zimno wędrowałoby znad Syberii, czy północnych krańców Kanady, nad Oceanem Arktycznym zrobiłoby się bardzo zimno, i tak było przez ostatnie dni. Ale to zostało okupione wysokimi temperaturami w USA i części Syberii. Owszem można się cieszyć, że zimna wynosi się na północ. Ale kiedy się wyniesie, a dipol nie zniknie, to ciepłe masy nie będą miały przeszkód w dotarciu nad Ocean Arktyczny. A na Syberii już się robi ciepło (jak dla tamtejszych mieszkańców oczywiście). Panuje tylko kilkustopniowy mróz. Animacja pokazuje zawrotne uderzenie ciepła i wzrost anomalii temperatur w ciągu najbliższych dni, co jest związane z dipolem arktycznym.

Grubość arktycznego lodu morskiego 4 marca: po lewej - sprzed wielkiego topnienia, po prawej - w tym roku. HYCOM

Biorąc pod uwagę, to co się wydarzy w ciągu najbliższych dni, oraz obecną grubość i objętość lodu - jest prawdopodobieństwo, że dojdzie do rekordowego topnienia lodu. Kiedy czapa polarna zniknie całkowicie, lub stopi się poniżej 1 mln km², skutki będą katastrofalne. 

Będzie to oznaczało przyspieszenie globalnego ocieplenia, bo zdestabilizują się hydraty metanu. Wielu naukowców ma cichą nadzieję, że da się uniknąć wzrostu temperatury o 2^oC. Jest to już nie możliwe, więc nie unikniemy już konsekwencji, takich jak klęska suszy i miliony uchodźców zmierzających do Polski. W pierwszej dekadzie tego wieku świat rocznie tracił 200 mld dolarów. W dalszej perspektywie czasowej, po stopieniu się czapy polarnej w Arktyce, kiedy zaczną destabilizować się hydraty metanu – koszty mogą okazać się astronomiczne.  Już uwolnienie 5% hydratów metanu z dna Oceanu Arktycznego (czyli 50 GtC) może przełożyć się na straty rzędu 10 000-200 000 mld dolarów, z najbardziej prawdopodobną wartością 60 000 mld dolarów (Whiteman 2013).

 Zobacz także: 

• Kolejna fala ciepła uderza w Ocean Arktyczny, piątek, 3 lutego 2017
• Katastrofa klimatyczna w Arktyce - kolejna fala ciepła uderza w Ocean Arktyczny, poniedziałek, 19 grudnia 2016
• Katastrofa klimatyczna w Arktyce - apogeum piekła, a może jego początek?, piątek, 18 listopada 2016