Lipiec 2015 - przełamany

Czapa polarna w lipcu kurczyła się w szybkim tempie, ale w wyniku powolnych roztopów we wcześniejszym miesiącu nie była rekordowo niskich rozmiarów. Aczkolwiek patrząc na dane zbierane od 1979 roku, to lipcowy zasięg lodu w 2015 jest niski. W XXI wieku miało miejsce wyraźne przyspieszenie roztopów w Arktyce, co jest reakcją na ocieplający się klimat.

Średni zasięg arktycznej pokrywy lodowej w lipcu 2015 roku. Fioletowa linia pokazuje średni zasięg lodu dla okresu 1981-2010 dla lipca. Sea Ice Index - NSIDC

Średni zasięg arktycznego lodu morskiego w lipcu 2015 roku wyniósł 8,77 mln km². Tym samym był to ósmy najmniejszy w historii pomiarów zasięg lodu w Arktyce. Ten niska pozycja, szczególnie na tle ostatnich lat jest związana z powolnym topnieniem (a raczej brakiem przyspieszenia) w czerwcu. Mimo szybkich roztopów pokrywa lodowa w skali całego miesiąca była sporych rozmiarów. Pod koniec lipca sytuacja zmieniała, kiedy to 30 lipca zasięg lodu był piątym najmniejszym w historii pomiarów. Mimo to na tle ostatnich 30 lat pokrywa lodowa w lipcu była o 0,92 mln km² mniejsza niż wynosi średnia 1981-2010. Należy tu zwrócić uwagę na duży zakres okresu, pomijając dane z tego wieku, to pokrywa lodowa jest jeszcze mniejszych rozmiarów. Na tle lat 80. XX wieku, to tegoroczny zasięg lodu jest o 1,5 do nawet 2 mln km² mniejszy niż w tamtych, dość nieodległych czasach. Patrząc na mapę, to w sumie na całym Oceanie Arktycznym zasięg występowania lodu jest w mniejszym lub większym stopniu mniejszy niż kiedyś. Z wyjątkiem Zatoki Hudsona.

Zmiany zasięgu arktycznego lodu morskiego w 2015 roku na tle ostatnich lat.

Tempo topnienia lodu nie było tak szybkie, by ustanowić rekordowy poziom. Szybkość ta wystarczyła, by zasięg lodu na koniec miesiąca zrównał się z 2013 rokiem i był też mniejszy od tego z 2014 roku. Szybkość roztopów była też na tyle wysoka, by otrzymać stosunkowo niewielki dystans do rekordowego 2012 roku. Na 31 lipca pokrywa lodowa była tylko o 0,55 mln km² większa niż w 2012 roku. Zapewne ta różnica się pogłębi, gdyż sierpniowe topnienie lodu w 2012 roku było czymś, co normalnie nie powinno mieć miejsca.

Odchylenia temperatur na półkuli północnej w lipcu 2015 roku. NOAA/NCAR

Tempo topnienia lodu w lipcu 2015 roku wyniosło 101 800 km² na dobę, podczas gdy średnia 1981-2010 to 97 400 km². Ta szybkość była związana z wysokimi temperaturami w Arktyce, a także występowaniem dipola arktycznego. Temperatury były wysokie nad niemal całym Oceanem Arktycznym, szczególnie nad obszarami leżącymi w rejonie Wyspy Ellesmere'a i nad Morzem Wschodniosyberyjskim. Właśnie w przypadku tego morza jest to ryzykowne zdarzenie. Szybko nagrzewające się wody tego akwenu odciskają piętno na podmorskiej zmarzlinie, gdzie uwięzione są hydraty metanu. Nad Morzem Wschodniosyberyjskim temperatury w lipcu było o 5^oC wyższe od średniej bazowej NSIDC.

Początek roztopów czapy polarnej w Arktyce i odchylenia od średniej 1981-2010.

Nie wszędzie topnienie zachodziło szybko. Morze Baffina wraz częścią Morza Labradorskiego i Zatoka Hudsona, to miejsca gdzie lód topił się bardzo powoli. Pokazuje to wykres obok. Przyczyną była obecność częstych niżów barycznych, które przynosiły pochmurną i zimną pogodę. Niewielkie kawałki lodu wciąż dryfują w wodach Zatoki Hudsona, podobnie jak niewielki obszar lodu trzyma się wybrzeży Ziemi Baffina.

Powyższe mapy pokazują, kiedy zaczęła się topić pokrywa lodowa w Arktyce. Mapa po lewej pokazuje którego dnia roku miało to miejsce, z kolei mapa po prawej pokazuje odchylenia - czyli ile dni wcześniej lub później niż wynosi średnia bazowa miał miejsce początek roztopów. Należy zwrócić uwagę na to, że sam początek choć kluczowy, to nie wieńczy jednak działa. Na przykład topnienie lodu na Morzu Wschodniosyberyjskim zaczęło się później, ale znacznie przyspieszyło w lipcu. Przedwcześnie zaczął się topić lód na Morzu Beauforta, ale skala topnienia nie jest tak wielka jak w 2012 roku. Początek roztopów może mieć kluczowe znaczenie o ile potem warunki dla topnienia temu sprzyjają. Są oczywiście miejsca, gdzie lód zaczął się topić późno i ma to swoje konsekwencje do dnia dzisiejszego, jak np. Morze Baffina wraz z Cieśniną Davisa.

W tym roku zajdą pierwsze negatywne zmiany w starej części Arktyki. Przez ostatnie dwa lata lód przyrastał. Nowe dane PIOMAS pokazują, że lód szybko się kurczy i powtórki z lat 2013-2014 nie będzie. Jeszcze kilka tygodni temu pokrywa lodowa na Morzu Beauforta była gruba. Ale udział wieloletniego lodu na tym akwenie i obszarach przy Morzu Czukockim był duży. Patrząc jednak na mapę AMSR2 i zdjęcie satelitarne, widać, że ten lód zaczyna znikać. I nie będzie go we wrześniu. Ponownie zostanie zastąpiony przez nową, cienką pokrywę lodową. A ostatnie dane pokazują, że sytuacja na Morzu Beauforta zaczyna przypominać tę 2007 czy 2012 roku. 

Na podstawie National Snow and Ice Data Center

Zobacz także:

• Czerwiec 2015 - uciekająca zima, niedziela, 12 lipca 2015 
• Maj 2015 - przedwczesne roztopy i rekord, czwartek, 4 czerwca 2015 
• Kwiecień 2015 - gruba czapa polarna, lecz zasięg niewielki, czwartek, 7 maja 2015 Kwiecień 2015 okazał się być podobnym do poprzedniego miesiąca jeśli chodzi o zasięg arktycznego lodu morskiego. Średni zasięg w kwietniu był drugim najmniejszym w historii pomiarów, ale były dni, gdzie pokrywa lodowa była rekordowo niskich rozmiarów. Kwiecień upłynął także pod znakiem wysokich temperatur.