Ciepłe masy powietrza zaczynają wchodzić do Arktyki

Od samego początku sezonu topnienia zmiany w Arktyce są stosunkowo powolne. To jednak może ulec zmianie w ciągu najbliższych dni, gdyż powstają warunki, które roztopy przyspieszą.

Zmiany zasięgu arktycznego lodu morskiego w 2023 roku w zestawieniu ze zmianami z wybranych lat oraz średniej 1981-2010. Wykres pokazuje zapis dziennych odczytów w 5-dniowej średniej. NSIDC

W maju tempo topnienia zaczęło przyspieszać, ale pozostawało przez cały czas w granicach średniej wieloletniej. Od marcowego maksimum utrata lodu jet o 12,4% wolniejsza od średniej z ostatnich 10 lat. Zasięg lodu morskiego według danych NSIDC i JAXA znajduje się poza pierwszą dziesiątką. Powierzchnia lodu (area) także kurczy się w tempie nie przekraczającym średniej wieloletniej. Całościowa utrata od marcowego maksimum wg. danych NSIDC jest 13,5% mniejsza od średniej z ostatnich 10 lat. Tak powolne zmiany przekładają się na stosunkowo niewielkie różnice w wielkości czapy polarnej. Największe są tradycyjnie w sektorze atlantyckim. Przyczyną jest tutaj jak zawsze presja ze strony ciepłego Oceanu Atlantyckiego. Mapa NSIDC obok ilustruje różnice w zlodzeniu arktycznych wód względem średniej 1981-2010. 

 

Prognozowane na 26-29 maja 2023 roku warunki pogodowe w Arktyce i obszarach rozciągających się wokół niej. Tropical Tidbits

 

Sytuacja w Arktyce zaczyna ulegać zmianie. Rosną temperatury, których wzrost będzie napędzał zmieniony wzór pogodowy. W dalszym ciągu będzie utrzymywał się trwały, rozległy niż baryczny. Dojdzie jednak do pewnych zmian.

Prognozowane uśrednione wartości temperatur i ich odchyleń w Arktyce na 25-27 maja i 28-30 maja 2023. Climate Reanalyzer

Ciepło, które dosłownie kotłuje się nad lądami przynosząc wysokie temperatury, zacznie spływać nad Ocean Arktyczny. Rozległy niż rozstawi się w taki sposób, że umożliwi wpłynięcie ciepłych mas powietrza nad Ocean Arktyczny. Ponadto ten zimny, przynoszący całkowite zachmurzenie cyklon kurczy się. To wraz z sąsiadującymi z nim wyżami barycznymi ułatwi ciepłym masom  powietrza znad lądu docieranie nad obszar Oceanu Arktycznego, co pokazują mapy i animacja obok. Duża rolę będzie tutaj odgrywać wyż nad zachodnią Syberią, który obecnie przynosi sięgające prawie 30^oC temperatury w zachodniej części Rosji. I to na wyższych niż polskie szerokościach geograficznych. Nawet w leżącym w pobliżu Morza Białego Archangielsku temperatury ostatnio osiągają 24^oC. Gdzieby tam u nas takie temperatury miały być.

 

Powierzchnia pokrywy śnieżnej w 2023 roku dla Ameryki Północnej, Europy i Azji w zestawieniu ze średnią 2000-2019. NSIDC, grafika Nico Sun

 

Adwekcja ciepła zostanie ułatwiona także z powodu małej powierzchni śniegu. Śnieg szybko się topi. Szczególnie w Ameryce Północnej doszło do rajdu z topnieniem śniegu wiosną tego roku. Temperatury rosły niezwykle szybko, sięgając 30^oC w zachodniej Kanadzie, co doprowadziło do ogromnych pożarów.  Euroazjatycka część nadrabia jak widać na wykresie zaległości. Brak śniegu, to zupełnie inny bilans cieplny powierzchni Ziemi i dolnej warstwy atmosfery, gdyż śnieg ma inne albedo. 

 

 

Pokrywa lodowa na Morzu Karskim 24 maja 2023 roku. NASA Worldview

Pokrywa lodowa na Morzu Czukockim 24 maja 2023 roku.

Brak śniegu wokół czapy polarnej z założenia oznacza jej szybkie topnienie. Biorąc pod uwagę grubość lodu, to dotychczasowe powolne zmiany mogą bardzo szybko zostać nadrobione. Topnienie lodu, spadek jego zasięgu może przyspieszyć. 

Zobacz także:

• Z wyjątkiem pożarów w Kanadzie nic się nie dzieje, niedziela, 21 maja 2023 W Arktyce w dalszym ciągu sezon roztopów przebiega spokojnie. Warunki atmosferyczne dla topnienia czap polarnej przez ostatnich kilka dni były umiarkowane.