Czerwiec 2024 - brak lodu w Zatoce Hudsona

Czapa polarna Oceanu Arktycznego w czerwcu 2024 roku kurczyła się w tempie szybszym niż zwykle. Mimo tego zasięg lodu zachował dość spore, jak na ostatnie lata rozmiary. Inaczej wyglądała sytuacja w Zatoce Hudsona, co źle wpływ na życie tamtejszej populacji niedźwiedzi polarnych. Poza tym słabo wygląda grubość lodu tam, gdzie występuje najstarszy, tym samym najgrubszy lód.

Średni zasięg arktycznej pokrywy lodowej w czerwcu 2024 roku. Fioletowa linia pokazuje średni zasięg lodu z lat 1981-2010 dla czerwca. Sea Ice Index

Choć na początku czerwca pojawiły się warunki wymuszające szybkie topnienie, to ostatecznie zmiany nie były imponujące, co nie znaczy, że nie były słabe. Rozmiary lodu morskiego w dalszym ciągu są znacznie mniejsze niż na początku tego wieku. Zasięg arktycznego lodu morskiego (średnia wartość) w czerwcu 2024 roku wyniósł 10,9 mln km². To dwunasta najmniejsza w historii pomiarów wartość. Zupełnie inaczej wyglądała sytuacja w Zatoce Hudsona, gdzie rozmiary lodu były znacząco niższe niż zwykle. Przez większość czerwca zasięg lodu był tam rekordowo mały. Mapa obok (kliknij, aby powiększyć) pokazuje anomalie koncentracji lodu morskiego dla czerwca 2024 roku. 

 

 

Zmiany zasięgu i koncentracji arktycznego lodu morskiego w czerwcu 2024 roku. NSIDC/Sea Ice Analysis Tool  

Pokrywa lodowa dość mocno cofała się na Morzu Łaptiewów i Karskim, a bardzo wolno na Morzu Czukockim. Jednocześnie mocno spadła koncentracja lodu, co świadczy o działaniu wysokich temperatur. Pod koniec czerwca zasięg lodu był wyższy niż we wszystkich latach od 2012 roku, z wyjątkiem 2013 i 2015 roku.

Zmiany zasięgu arktycznego lodu morskiego w 2024 roku w stosunku do ostatnich lat i średniej 1981-2010.

Dzienne tempo spadku zasięgu lodu w czerwcu 2024 wyniosło 71,5 tys. km², średnia z lat 1981-2010 to 56,2 tys. km²/dzień. Arktyczna kriosfera skurczyła się o ponad 2 mln km², przy czym duży udział miała tutaj Zatoka Hudsona, znajdująca się poza Oceanem Arktycznym.

Odchylenia temperatur od średniej 1981-2010 dla czerwca 2024 roku. Wartość anomalii na poziomie ciśnienia 925 hPa (750 m.n.p.m). NOAA/ESRL

Czerwiec był w Arktyce bardzo ciepły, dominowały odchylenia w przedziale od 2 do 4^oC powyżej średniej. Nad Morzem Łaptiewów było nawet 8^oC cieplej niż zwykle. To spowodowało znaczny spadek koncentracji lodu morskiego i bardzo małą, ocierającą się od rekordu pod koniec czerwca powierzchnie lodu, przy nadal sporym zasięgu. Mapa obok pokazuje średnie dla czerwca 2024 roku ciśnienie atmosferyczne. Dominował spokojny układ wysokiego ciśnienia, często jednak dochodziło do zmian we wzorcach pogodowych, co nie sprzyjało miarowej, szybkiej redukcji samego zasięgu lodu morskiego. 

 

Zmiany średnich miesięcznych temperatur w latach 1975-2024 dla czerwca (obszar - 65-90^oN). Wykres przedstawia zmiany roczne (cienka krzywa) i zmiany wygładzonej średniej 5-letniej (grubsza krzywa). NOAA/NCEP

 

Wysokie ciśnienie sprawiło, że nad Oceanem Arktycznym często utrzymywało się małe zachmurzenie lub jego brak. To przełożyło się na temperatury. Nie były one rekordowo wysokie, ale jedne z najwyższych w historii, co pokazuje wykres.

 

Średni miesięczny zasięg lodu morskiego dla czerwca w latach 1979-2024.

Średnioroczne tempo spadku zlodzenia w trendzie wynosi dla czerwca 2024 roku 43 tys. km², a więc 3,7% na dekadę w stosunku do średniej 1981-2010. Od 1979 roku zlodzenie arktycznych wód w przypadku czerwca skurczyło się o 1,96 mln km².
 

 

Mała pokrywa lodowa Zatoki Hudsona stanowi wyzwanie dla populacji niedźwiedzi polarnych
Moment wycofania się lodu z południowej Zatoki Hudsona waha się od połowy czerwca do końca lipca, więc zazwyczaj jest wystarczająco dużo lodu, aby niedźwiedzie polarne mogły polować na szczenięta foki obrączkowanej, która jest dla nich głównym źródłem pożywienia.

Wykresy przedstawiające  szacunki dotyczące sezonu bezlodowego w funkcji globalnego ocieplenia dla południowej Zatoki Hudsona (u góry) i zachodniej Zatoki Hudsona (u dołu). Przedstawiono dwa szacunki oparte na różnych metodach dostosowywania danych modelu klimatycznego, aby dopasować je do obserwacji podczas zapisu danych satelitarnych.

 

Jeśli lód roztopi się zbyt wcześnie, jak ma to miejsce w tym roku, to niedźwiedzie pozostają na lądzie przez większą część sezonu letniego i jesiennego, co wydłuża ich coroczny okres postu. Wcześniejsze badania pokazują, że zdrowe dorosłe samce mogą pościć do 200 dni każdego roku, zanim wskaźniki przeżywalności gwałtownie spadną. Jednak biorąc pod uwagę pogarszający się stan ciała spowodowany latami przedłużających się warunków niskiego lodu, próg ten jest obecnie prawdopodobnie bliższy 171 dniom postu. W przypadku samic i młodych niedźwiedzi próg ten jest jeszcze niższy. Wcześniejsze zanikanie lodu już teraz ma negatywny wpływ na zdrowie samic niedźwiedzi i ich potomstwa, ale wraz z dalszym ocieplaniem się klimatu sytuacja będzie stawać się coraz bardziej tragiczna. 

 

W oparciu o najnowszą rundę prognoz modeli klimatycznych, wydłużający się sezon bez lodu sugeruje, że niedźwiedzie w południowej Zatoce Hudsona prawdopodobnie znikną, jeśli świat ociepli się o 2-2,5^oC. W przypadku zachodniej części Zatoki ten próg wynosi od 2,5 do 3^oC.

 

 

Na podstawie National Snow and Ice Data Center: Arctic ice thinner near Canada; thicker elsewhere 

 

Zobacz także:

• Maj 2024 - wczesne roztopy w Zatoce Hudsona, 5 czerwca 2024 Zmiany w lodzie morskim Arktyki w maju 2024 r. charakteryzowały się niezwykle wczesnymi roztopami we wschodniej części Zatoki Hudsona.
• Marzec 2024 - chłodny początek, 4 kwietnia 2024