Morze Czukockie nie jest w stanie zamarznąć

Temperatury znacznie przekraczające średnią są w Arktyce coraz bardziej powszechnym zjawiskiem. Jeszcze w październiku sytuacja zdawała się poprawiać, a pod koniec miesiąca ulegała zmianie i wciąż pozostałe zła. W Arktyce jest cieplej niż być powinno - od 2 do nawet 5^oC, aktualna dzienna wartość to nawet 5,9^oC.  Pokrywa lodowa nie rozrasta się w takim tempie, by móc dogodzić lata z poprzedniej dekady, za wyjątkiem 2007, czy nawet 2006 roku. Nie mówiąc już o latach z poprzedniego wieku. Mapa obok przedstawia sytuację dla 4 grudnia, gdzie silna dodatnia anomalia koncentruje się nad Morzem Czukockim. Regionalne odchylenie wynosi nawet 20^oC.

Zasięg arktycznego lodu morskiego w 2017 roku względem wybranych lat i średniej 1981-2010. NSIDC

Sytuacja nie jest tak tragiczna jak rok temu. Zasięg lodu morskiego jest wciąż większy niż w 2016 roku, co ilustruje powyższy wykres. To wciąż około 0,6 mln km² więcej niż na początku grudnia 2016. Jednak zmiany mają katastrofalny charakter. W niektórych miejscach obszar lodu morskiego jest znacząco mniejszy niż kilkanaście lat wcześniej, a nawet kilka lat wcześniej. 

 Zmiany zasięgu lodu morskiego Morza Beringa i Czukockiego w ciągu ostatniego miesiąca. Dane NSIDC

Sytuację na Morzu Czukockim można porównać jedynie z tym, co działo się w roku 2007, co pokazuje zestawienie map obok. Tyle tylko, że wtedy o tej porze przez kilka dni działał niezwykle agresywny dipol arktyczny - wiatr wiał od strony Pacyfiku, ustawienie układów barycznych nie pozwalało Morzu Czukockiemu zamarznąć, po wcześniejszym spektakularnym sezonie topnienia. W tym roku sytuacja jest zupełnie inna. Warunki pogodowe w sumie są obojętne dla zamarzania tego akwenu, a nawet sprzyjają zamarzaniu. Choć niże znad północnych krańców Pacyfiku wpuszczają ciepło nad Morze Czukockie, to okazjonalnie rozprowadzane jest także mroźne powietrze, bo nad centrum Arktyki wisi wyż, który zaciąga zimno znad Alaski i Morza Beauforta. Wyż nie obejmuje całego Morza Czukockiego, a jedynie jego niewielką część, ale współpracują z nim niże znad Pacyfiku. Sumarycznie więc nie ma konkretnej adwekcji ciepła nad ten obszar, a tym bardziej odpowiednich wiatrów, tak jak w 2007 roku. Gdyby więc taka sytuacja jak w 2007 roku się powtórzyła, to miałaby miejsce totalna katastrofa, bo lód jest znacznie cieńszy niż w 2007 roku.

Powierzchnia lodu morskiego w 2017 roku względem wybranych lat. Dane NSIDC, wykres Nico Sun

Biorąc pod uwagę samą tylko pogodę, bez globalnego ocieplenia, to Arktyka jedzie już na oparach. Co prawda nie ma danych PIOMAS (objętość powinna być większa niż w 2016 roku), to sytuacja nie wygląda dobrze. Warunki pogodowe nie były czynnikiem, który w jakiś szczególny sposób hamowałby zamarzanie. Generalnie niewiele było takich sytuacji. Jesień tego roku jest inna niż w zeszłym. A mimo to takie parametry jak zasięg i powierzchnia nie mogą się wyrobić, choć są większe niż rok temu. Na wykresie widzimy, ze znów doszło do niepotrzebnego załamania tempa. Powierzchnia lodu ponownie zaczyna zbliżać się do wartości z ubiegłego roku. 

Prognozowane warunki pogodowe w Arktyce i wokół niej na 5-8 grudnia 2017 roku. Tropical Tidbits

Wyż dalej będzie królować w centrum Arktyki, ale można powiedzieć, że taki wyż o kant rozbić, bo co najwyżej zmniejszy anomalie do poziomu normalnego i to nie wszędzie, i nic poza tym. Wokół Oceanu Arktycznego wędrują niże, szczególnie w rejonie Morza Beringa, które co nieco ciepła wpuszczają do Arktyki. Znajdujący się w centrum wyż nie daje więc niskich wartości termicznych, zwłaszcza że znajduje się nad obszarem zamarzniętym, a niże wędrują tam, gdzie lodu jeszcze nie ma. Jakby próbowały pilnować, by reszta Arktyki nie mogła zamarznąć. To przekłada się na temperatury, co ilustruje poniższa animacja. 

Prognozowane odchylenia temperatur od średniej w Arktyce na 5-8 grudnia 2017 roku. Climate Reanalyzer 

Do tego dojdzie do kolejnej anomalii prądu strumieniowego. Duże ilości ciepła popłyną do północno-zachodniej części Kanady. Na szczęście nie sięgną Oceanu Arktycznego, ale na Dalekiej Północy będzie odwilż. Już 5 grudnia temperatury na kole polarnym sięgną 2^oC, co oczywiście nie powinno mieć miejsca o tej porze roku. Siła anomalii będzie tak duża, ze nawet przed wschodem Słońca temperatury w niektórych miejscach przekroczą zero stopni. Inna fala ciepła związana z anomalią prądu strumieniowego będzie przechodzić przez Syberię. Mróz będzie miał tam symboliczny wymiar. Na północy Labradoru także będzie odwilż. Z kolei sytuacja na Morzu Czukockim pozostanie praktycznie bez zmian.

Niezależnie od tego, czy dojdzie do silnego wzrostu temperatur bezpośrednio nad Oceanem Arktycznym czy nie, to aktualna sytuacja w Arktyce nie wygląda dobrze. Wygląda wręcz katastrofalnie, gdy zestawi się ją z ekstremalnymi wzorami pogodowymi, takimi jak dipol arktyczny. A tych ekstremalnych teraz zmian nie ma.

Zobacz także:

• Fale ciepła sunące ku Arktyce nie ustepują, czwartek, 23 listopada 2017 Pochód ciepła w Arktyce trwa. Choć nie jest to taka sytuacja jak rok temu, to patrząc na rozgrywające zmiany, sytuacja ta zaczyna zmierzać w kierunku jesieni 2016. Brak spadku temperatur w niektórych częściach Arktyki, a nawet ich wzrost skutkują problemami z zamarzaniem Oceanu Arktycznego.