Luty 2022 - Maksymalne wartości w Arktyce, minimalne na Antarktydzie

Sytuacja w Arktyce w przypadku lutego niewiele się zmieniła w stosunku do tego, co działo się w styczniu 2022 roku i w grudniu 2021. Rozmiary czapy polarnej w dalszym ciągu były jednymi z największych od lat. Z kolei na Antarktydzie było zupełnie inaczej, tam lód morski Oceanu Południowego odnotował historyczny rekord.

Średni zasięg arktycznej pokrywy lodowej w lutym 2022 roku. Fioletowa linia pokazuje średni zasięg lodu z lat 1981-2010 dla lutego. Sea Ice Index - NSIDC

Sezon zamarzania 2021/22 różni się od poprzednich tym, że arktyczne wody są bardziej zamarznięte niż 3-4 lata temu. Średni miesięczny zasięg lodu morskiego w lutym 2022 wyniósł 14,61 mln km², zajmując dopiero czternastą najmniejszą w historii pomiarów wartość. Co ciekawe, miało to miejsce w czasie, kiedy Arktyka notowała dość wysokie temperatury. Różnica w stosunku od średniej 1981-2010 nie była więc tak duża jak w latach 2016-2018, to jedynie 0,69 mln km². Mimo to jest to jednak spora wartość, bo przedział czasowy jest liczony w dekadach, a nie setkach czy tysiącach lat. Mapa obok (kliknij, aby powiększyć) pokazuje anomalie koncentracji lodu morskiego dla lutego 2022 roku.

 

Zmiany zasięgu i koncentracji arktycznego lodu morskiego w lutym 2022 roku. NSIDC/Sea Ice Analysis Tool

 

Regionalne rozmiary pokrywy lodowej były zróżnicowane, zależne od lokalnych warunków pogodowych. Na Morzu Beringa rozmiary pokrywy lodowej były zbliżone do średniej wieloletniej, z kolei na Morzu Ochockim znacznie poniżej średniej. Na Morzu Barentsa zlodzenie było też mniejsze niż w okresie 1981-2010, ale tylko w pobliżu wysp Nowej Ziemi. Ze względu na zmienne warunki atmosferyczne (głównie zmiany kierunku wiatru i sztormy), zasięg lodu na poszczególnych akwenach, głównie na Morzu Beringa i Barentsa kurczył, a następnie ponownie wzrastał.

Zmiany zasięgu arktycznego lodu morskiego w 2021/22 roku w stosunku do ostatnich lat i średniej 1981-2010.

Średnie tempo wzrostu zasięgu lodu morskiego w lutym 2022 roku wyniosło 15 tys. km²/dzień, było więc wolniejsze od średniej wieloletniej, która wynosi 20,3 tys. km²/dzień. Sytuacja ta była związana z warunkami pogodowymi, które zaczęły w lutym wywierać presję na lód morski. Pod koniec lutego zasięg lodu był już jedenastym najmniejszym w historii pomiarów.

Odchylenia temperatur od średniej 1981-2010 dla lutego 2022 roku. Wartość anomalii na poziomie ciśnienia 925 hPa (750 m.n.p.m). NOAA/ESRL

W lutym tego roku odchylenia temperatur były od 1 do aż 8^oC powyżej średniej 1981-2010 nad niemal całym obszarem Oceanu Arktycznego. Najcieplejsze było centrum. Z kolei wzdłuż wybrzeży Alaski i Ameryki Północnej temperatury były niższe od średniej. Rozkład ciśnienia atmosferycznego charakteryzował się niskimi wartościami nad północnym Atlantykiem, a wysokim nad Syberią, co sprzyjało transportowymi ciepła nad Ocean Arktyczny. Nad Oceanem Atlantyckim powstawały wtedy orkany. Mapa obok przedstawia miesięczny dla lutego rozkład ciśnienia atmosferycznego w Arktyce. 

Zmiany średnich miesięcznych temperatur w latach 1975-2022 dla lutego (obszar - 65-90^oN). Wykres przedstawia zmiany roczne (cienka krzywa) i zmiany wygładzonej średniej 5-letniej (grubsza krzywa). NOAA/NCEP

Wysokie odchylenia temperatur od nie tylko sam ruch powietrza związanych z rozkładami układów barycznych. To też efekt globalnego ocieplenia. Średnia dla lutego przypowierzchniowa temperatura w Arktyce wyniosła -18,45^oC, była więc aż o 5,04^oC wyższa od średniej 1981-2010. 

Średni miesięczny zasięg lodu morskiego dla lutego w latach 1979-2022.

Średnioroczne tempo spadku zlodzenia w trendzie wynosi dla lutego 2022 roku 42,5 tys. km², a więc 2,8% na dekadę w stosunku do średniej 1981-2010. Od 1979 roku zlodzenie arktycznych wód w przypadku lutego skurczyło się o 1,82 mln km².

Rekord na Antarktydzie
Na Antarktydzie sytuacja była inna niż w Arktyce. Tam zanotowano rekordowo małe minimum zasięgu lodu morskiego rozciągającego się wokół kontynentu. 

 

Przed rokiem 2022 poprzedni rekordowo niski zasięg lodu morskiego Oceanu Południowego odnotowano 3 marca 2017. Mapa przedstawia różnicę w zasięgu lodu morskiego od tej daty (zaznaczonej na biało) w porównaniu z nowym rekordowo niskim zasięgiem 25 lutego 2022  (zaznaczonym na ciemnoniebiesko). Lód obecny w obu terminach jest zaznaczony kolorem jasnoniebieskim.

 

Na Antarktydzie, a więc na półkuli południowej dzień polarny zaczyna się we wrześniu, a kończy w marcu. Minimum obserwuje się zwykle pod koniec lutego. W tym roku zanotowano nie tylko rekord, ale też fakt spadku zlodzenia poniżej 2 mln km². W odróżnieniu od Arktyki lód morski wokół Antarktydy cechował się przez niemal cały okres pomiarów satelitarnych trendem lekko wzrostowym. Pod 2015 roku trend zaczął być tłumiony z racji silnych roztopów. Niezwykle silne roztopy w sezonie 2021/22 spowodowały, że trend przestał być (przynajmniej na razie) wzrostowy, a stał się ujemny. Dokładnie 0,4% na dekadę. Dlaczego tak się to działo? Początkowo Antarktyda reagowała tak samo jak Arktyka - rosły temperatury, więc coraz mocniej topił się lód. Tak było w latach 1979-1988. Potem na skutek narastającego topnienia lądolodu, oraz wzrostu opadów i zachmurzenia morska pokrywa lodowa zaczęła narastać, aż do 2015 roku.

Na podstawie National Snow and Ice Data Center: Arctic sea ice approaches maximum; record low minimum in the south

Zobacz także:

• Styczeń 2022 - Arktyka jak z niedawnych lat, piątek, 4 lutego 2022 Styczeń 2022 był w Arktyce kontynuacją tego, co działo się w od października 2021. Różnica polegała jedynie na tym, że tempo zamarzania nie było tak szybkie jak w poprzednich miesiącach, było typowe dla średniej wieloletniej. 
• Grudzień 2021 - w miarę "dobra" zima, czwartek, 6 stycznia 2022