To jeszcze nie koniec - zasięg lodu zejdzie poniżej wartości z 2013 roku

Sezon topnienia zbliża się do końca, ale ten koniec może tak szybko nie nastąpić. Powstają warunki atmosferyczne, które wymuszą dalszą redukcję lodu morskiego Arktyki.

Zasięg i koncentracja arktycznego lodu morskiego w latach 2020-2022 dla 3 września. University of Bremen/AMSR2

Topnienie czapy polarnej wciąż postępuje. Obecnie rozmiary są spore jak na ostatnie lata, ale nie aż tak bardzo. Ilustruje to zestawienie map. Owszem, w 2020 roku miało miejsce ogromne topnienie, niemal takie same jak w 2012 roku. Rok później jednak było wolniejsze, a obecne rozmiary czapy polarnej nie są wcale takie duże. Otworzyły się oba szlaki morskie, a to nie zdarzyło się w 2020 roku, kiedy wrześniowe minimum spadło do 3,8 mln km². Podobnie jak w ostatnich latach granica lodu przekroczyła 80^oN, na odcinku tego równoleżnika dłuższym niż 1000 km. Stało się to na mniejszą skalę, ale się stało, kolejny rok z rzędu.

 

Zmiany zasięgu arktycznego lodu morskiego w 2022 roku w zestawieniu ze zmianami z wybranych lat oraz średniej 1981-2010. Wykres pokazuje zapis dziennych odczytów w 5-dniowej średniej. NSIDC

 

Zasięg lodu morskiego jest niemal taki sam jak wrześniowe minimum z lat 2013-2014, a topnienie jeszcze się nie zakończyło. Aktualnie jest też niemal taki sam jak w zeszłym roku. Już sam ten fakt każe stwierdzić, że ten sezon roztopów jednak powtórką z 2013 i 2014 roku nie będzie.

Zmiany powierzchni lodu morskiego w 2022 roku na tle wybranych lat, średnich dekadowych (zmiany dzienne). W lewym dolnym roku wyszczególnienie (zmiany 5-dniowej średniej kroczącej). Dane NSIDC, wykres Nico Sun

Obniża się nie tylko zasięg, ale też i powierzchnia lodu (area). Świadczy to o tym, że trwa aktywne topnienie. Polega to na tym, że lód nie jest redukowany jedynie za pomocą siły fizycznej wiatru, a w topnieniu bierze udział temperatura. W dużym stopniu jest to temperatura wody, ale do Arktyki dostają się też ciepłe masy powietrza. Ostatnio adwekcja ma miejsce nad Morzem Beauforta, przez co temperatury wciąż oscylują tam w okolicy zera stopni. Według danych jednej z boi nawet powyżej wylotu Kanału Parry'ego, w Basenie Arktycznym temperatura 3 września wzrosła do 0,6^oC. Mapa obok przedstawia aktualne odchylenia powierzchni lodu względem średniej 2000-2019. Powierzchnia lodu tak jak zasięg pozostaje sporych rozmiarów, aktualnie jest o 177 tys. km² większa niż rok temu, ale w ciągu najbliższych dni może się to zmienić. 

Prognozowane na 5-8 września 2022 roku warunki pogodowe w Arktyce i obszarach rozciągających się wokół niej. Tropical Tidbits

Topnienie lodu może potrwać jeszcze tydzień, ponieważ powstaje dodatni dipol arktyczny. Ten wzór baryczny nie będzie idealny, ale patrząc na układ izobarów, a tym samym wiatrów, wywrze wpływ na pokrywę czapę polarną.

Wizualizacja prognozowanych do 8 września temperatur i wiatru w Arktyce. Earthnet

Chociaż zaczyna się już tworzyć wir polarny w troposferze wynikający z tego, że obniżają się temperatury lądów oraz pokrywy lodowej, to roztopy nie się nie skończą. Dipol wprowadzi nieco ciepła, ale główną rolę będzie odgrywać wiatr. Nie tylko dlatego, że fizycznie pchnie krę lodową na północ, ale wykorzystana zostanie energia cieplna wody. Temperatury wód są wyższe niż być powinny. Nawet na 80oN są miejsca, gdzie woda ma około zera stopni, jest więc prawie 2^oC cieplejsze niż być powinna, bo normalnie nie powinno być tam otwartych wód. Dipol spowoduje, że wiatr będzie wiał z północy między Svalbardem a wyspami Ziemi Północnej, ale woda jest tam od 1 do 3^oC cieplejsza niż być powinna. W praktyce oznacza to temperatura około 1 do 2^oC. U północnych wybrzeży Svalbardu nawet 4^oC.  

 

Biorąc to pod uwagę, to ostrożnie licząc do 8 września, czapa polarna powinna skurczyć się o 150 tys. km², a więc zejść poniżej 5 mln km². Nie będzie więc to potworka z 2013 roku, choć sezon i tak zapisze się jako słaby - jak na ostatnie lata oczywiście. 

 

Zobacz także:

• W najsłabszym od lat sezonie roztopów otwarły się oba arktyczne szlaki żeglugowe, czwartek, 25 sierpnia 2022 Tegoroczny sezon topnienia jest najsłabszy od 2014 roku. Mimo tego faktu sezon ten zaskakuje. Jeszcze dwa-trzy tygodnie temu niewiele wskazywało na to, że otworzą się oba szlaki morskie. Teraz widać, że otwarte są oba. 
• Redukcja lodu w Arktyce może przyspieszyć, ale w niewielkim stopniu, sobota, 20 sierpnia 2022