Maj 2024 - wczesne roztopy w Zatoce Hudsona

Zmiany w lodzie morskim Arktyki w maju 2024 r. charakteryzowały się niezwykle wczesnymi roztopami we wschodniej części Zatoki Hudsona. Ogólnie rzecz biorąc, tempo spadku zasięgu lodu w Arktyce było zbliżone do średniej dla tego miesiąca. Na Antarktydzie sezonowy wzrost zasięgu lodu był wolniejszy od średniej wieloletniej, ale zasięg na początku czerwca pozostaje znacznie wyższy od rekordowych wartości z zeszłego roku. 

Średni zasięg arktycznej pokrywy lodowej w maju 2024 roku. Fioletowa linia pokazuje średni zasięg lodu z lat 1981-2010 dla maja. Sea Ice Index

Początek sezonu topnienia w Arktyce był dość spokojny, także w maju. Średni zasięg lodu morskiego w zeszłym miesiącu wyniósł 12,78 mln km², co oznacza dwunastą pozycję. To dość spory wynik jak na ostatnie lata i na razie Arktyka nie wykazuje takiego trendu spadkowego jak kilka lat temu. Ocieplenie klimatu jednak nie opuściło Arktyki, gdyż w maju intensywnie topił się lód w Zatoce Hudsona.  Mapa obok (kliknij, aby powiększyć) pokazuje anomalie koncentracji lodu morskiego dla maja 2024 roku. Majowe roztopy w Arktyce poza samą Zatoką Hudsona nie wykazywały żadnych niepokojących zmian, które wskazywałyby na ewentualne w tym roku megatopnienie.

Zmiany zasięgu i koncentracji arktycznego lodu morskiego w maju 2024 roku. NSIDC/Sea Ice Analysis Tool  

Ilość ubytków w lodzie, jakie powstawały w maju, była typowa dla średniej z ostatnich 10 lat. Oczywiście zmiany te wykraczały poza to, co działo się 20-30 lat temu.

 

Zmiany zasięgu arktycznego lodu morskiego w 2024 roku w stosunku do ostatnich lat i średniej 1981-2010.

Dzienne tempo spadku zasięgu lodu w maju 2024 wyniosło 48,9 tys. km², średnia z lat 1981-2010 to 47 tys. km²/dzień. Tak więc topnienie lodu otrzymywało się w maju w granicach normy wieloletniej. Wyraźnie przyspieszać zaczęło pod koniec miesiąca.
 

Odchylenia temperatur od średniej 1981-2010 dla maja 2024 roku. Wartość anomalii na poziomie ciśnienia 925 hPa (750 m.n.p.m). NOAA/ESRL

Warunki atmosferyczne nad Arktyką były zmienne w maju. Stosunkowo chłodne warunki panowały nad morzami Beringa i Czukockim, a także Barentsa i Karskim, z temperaturami 1-3^oC poniżej średniej.  Z kolei temperatury na Morzu Łaptiewów i Morzu Wschodniosyberyjskim były 2-4^oC wyższe od średniej. 4-5^oC cieplej niż zwykle było też nad częścią wysp Archipelagu Arktycznego i nad zachodnią Zatoką Hudsona. Rozkład układów barycznych w maju był naznaczony wysokim ciśnieniem skupionym nad Archipelagiem Kanadyjskim z niższym ciśnieniem na południu (mapa obok). To odegrało dużą rolę w otwarciu wschodniej Zatoki Hudsona za pomocą działania ciepłych wiatrów ze wschodu. Ciśnienie było względnie niskie od centralnej Rosji, rozciągając się na wschód do Kanady, a także na południowy wschód od Grenlandii.

 

Zmiany średnich miesięcznych temperatur w latach 1975-2024 dla maja (obszar - 65-90^oN). Wykres przedstawia zmiany roczne (cienka krzywa) i zmiany wygładzonej średniej 5-letniej (grubsza krzywa). NOAA/NCEP

Maj 2024 w Arktyce był w przeciwieństwie do reszty świata stosunkowo chłodny. Niemniej jednak temperatury były jednymi z najwyższych w historii, co pokazuje powyższy wykres.

Średni miesięczny zasięg lodu morskiego dla maja w latach 1979-2024.

Średnioroczne tempo spadku zlodzenia w trendzie wynosi dla maja 2024 roku 31 tys. km², a więc 2,3% na dekadę w stosunku do średniej 1981-2010. Od 1979 roku zlodzenie arktycznych wód w przypadku maja skurczyło się o 1,61 mln km².

 

Rekordowo mało lodu w Zatoce Hudsona
W maju uderzająca była wczesna utrata lodu we wschodniej części Zatoki Hudsona

Zmiany zasięgu lodu morskiego w Zatoce Hudsona w maju 2024 w zestawieniu ze zmianami z lat poprzednich.

Zwykle akwen ten jest pokryty całkowicie lodem do końca maja. Czasem za względu na pogodę zdarzają się wcześniejsze roztopy. Nie mają one jednak takiej skali jak w ostatnich latach. Niespotykanie silne i utrzymujące się wiatry ze wschodu doprowadziły do tego spadku. Jednak niewątpliwie przyczyną tego stanu rzeczy jest globalne ocieplenie.

 

Na podstawie National Snow and Ice Data Center: An early Hudson Bay opening

Zobacz także:

• Marzec 2024 - chłodny początek, 4 kwietnia 2024 Po osiągnięciu maksymalnego zasięgu lodu morskiego 14 marca, rozpoczęło się powolne topnienie. Marcowe rozmiary czapy polarnej Oceanu Arktycznego były dość spore jak na ostatnie lata. 
• Luty 2024 - skok w stronę wiosny, 6 marca 2024 
• Styczeń 2024 - niezbyt szybki przyrost lodu, 6 lutego 2024